Samsun'dan dünyaya uzanan bir başarı hikayesi: Yaşar Doğu

“Boğuşa boğuşa yetiştim”
-Fetih Bağcı

Samsunlu milli güreşçimiz, dünya ve olimpiyat şampiyonu merhum Yaşar Doğu’nun anısına Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından Kavak İlçesi Emirli Mahallesi’ne yaptırılan ‘Yaşar Doğu Anı Evi ve Müzesi’ spor ve tarih meraklıların uğrak noktası haline geliyor. Müze, spor tarihinden kesitler ve Yaşar Doğu’nun kariyerindeki büyük başarıları ziyaretçilerle buluştururken ülkemize büyük gururlar yaşatmış olan sporcumuzun da adını yarınlara taşıyor. Doğu’nun tarihimiz için ne kadar önemli ve özel bir yeri olduğunu kavramak için, elde ettiği başarılar yanında oraya varmak için yol aldığı zorlukları da bilmek gerektiğini düşünüyorum.

Günümüzü yarına taşımak için dünümüzü iyi öğrenmemiz gerektiğini düşünenlerdenim. Bu nedenle de rotamı yollara çevirdiğimde bulunduğum kentlerin geçmişine ışık tutan tarihi yerleri; düzenlenmiş müze ya da aslına uygun korunmuş yaşam alanlarını görmek, oradaki insanların yaşam öykülerini öğrenmek için vakit ayırmayı tercih edenlerdenim. Hal böyle olunca, bir de yollar beni memleketime götürmüşken Samsun’dan bir köy çocuğunun ülkemizin adını uluslararası spor tarihine nasıl yazdırdığını anlamak ve unutulmaz güreş şampiyonu Yaşar Doğu’yu bir kez daha anmak istedim.

Samsunlu milli gururumuz Yaşar Doğu’nun yaşadığı Samsun’un Kavak İlçesi sınırları içerisinde yer alan Emirli Mahallesindeki evi, müzeye dönüştürüldü ve şimdi spor tarihine ışık tutuyor. Yaşar Doğu Anı Evi ve Müzesi milli güreşçimiz, dünya ve olimpiyat şampiyonumuz Doğu’nun başarılarının sergilendiği bir müze olarak karşımıza çıkıyor. Müzeye ilk girişten itibaren o manevi atmosferi üzerinizde hissedeceğiz şirin bir yapının içinde yer alan müze her geçen büyük bir ilgiyle karşılaşırken ziyaretçilerin uğrak noktası haline gelmeyi başardı. Ziyaretçiler Yaşar Doğu’nun kariyerinden kesitlerin yer aldığı müzede üzerinden yıllar geçmesine rağmen Doğu’nun başarılarına müzede tanıklık ediyor.
ASKERLİK YAPARKEN MİNDERE ÇIKTI
Türk spor tarihine adını altın harflerle yazdıran Milli gurumuz Yaşar Doğu Samsun’un Kavak ilçesine bağlı Karlı Köyü’nde dünyaya geldi. Dedesinin köyü olan Emirli Köyü’nde güreşe başlayan Doğu, 1938 yılında Ankara’da askerliğini yaptı. Askerliğini yaparken minderin tozunu yutan Doğu büyük bir başarı göstererek milli takıma kadar yükseldi. Bu başarısı ile gelecek için olumlu sinyaller veren Doğu ilk kez giydiği milli takım formasını 1939 yılından 1951 yılına kadar muhafaza etti. Milli forma için ter döken Doğu, bu süre içerisinde 7 şampiyonaya katıldı. 7 şampiyonanın 6’sında şampiyonluğa uzanan Doğu tüm Türkiye’nin göğsünü kabartarak ülkenin milli gururu olma başarısını gösterdi. Doğu, 1961 yılında Ankara’da hayata gözlerini yumdu. Doğu’nun bunca yıl Türk sporuna yaşattığı gurur dolu anlar şimdi müzede gelen konukların izlenimine sunuluyor, yeni anılarda yer buluyor.


BEBEKKEN BABASI ŞEHİT DÜŞTÜ
Aslen Kafkas Türkü olan Yaşar Doğu’nun ecdadı Samsun'a muhacir gelmişti. Doğu’nun atalarından kalan göç kaderi, o henüz bebekken babasının şehit olmasıyla tekrarlandı. Cepheye giden babasının şehit düştüğü haberi gelmiş, bu yüzden annesiyle birlikte dedesinin köyü olan Emirli'ye göç etmek zorunda kalmıştı. Bu göç, Doğu’nun da Türk sporunun da kaderinde değişimin temelini attı belki de fark etmeden. Çocukluğunun geçtiği bu köyde güreşe başladı ve daha delikanlılığın eşiğinde iken yaman bir karakucak güreşçisi olarak adını bütün çevreye duyurdu. Çocuk olarak çayırlarda oyunla karışık başlayan galibiyetlerinin uluslararası şampiyonalara taşınacağını o zaman ne kendisi ne de alanın profesyonelleri henüz bilmiyordu.


YÖNETİCİLER EZİLECEĞİNİ DÜŞÜNDÜ
Güreşteki başarılarını kendisi hırs haline getirmeyen Doğu’yu spor alanında birilerinin keşfetmesi ile minderler usta güreşçiyi görmüş oldu.Ankara'da askerliğini yaparken bir arkadaşının ısrarı ile Ankara Güreş Kulübü'ne girdi ve orada minder güreşine başladı. Zehir gibi acı kuvveti ve büyük güreş kabiliyeti ile bu güreşte de kendisini derhal gösterdi. Fakat şansı çok da yaver gitmemiş, salon sporu yöneticileri onu hemen sahiplenmemişti. Kendisini tecrübesiz buIan yöneticiler onun Avrupa Şampiyonası'nda ezileceğini düşünerek kadroya almak istemediler. Millî Takımın Finlandiyalı antrenörü Onni Pellinen ağırlığını koyarak direnince kendisine millî takımda yer verildi. Böylelikle başarı dolu güreş hayatının ilk millî temasını 1939 Avrupa Şampiyonası sırasında Oslo'da yaptı. Minder güreşindeki acemilik ve millî maç tecrübesizliğine rağmen büyük bir varlık göstererek üç rakibini yendi, bir maçında sayıyla yenik sayılarak Avrupa Şampiyonluğunu kaybetti, ikinci oldu. O zaman, bu bile büyük başarıydı.


40 DERECE ATEŞLE AVRUPA’YI SALLADI
1940 yılında İstanbul'da yapılan Balkan Oyunları'nda güreş yaşantısının ilk şampiyonluğunu kazandıktan sonra, İkinci Dünya Savaşı nedeniyle müsabakalara ara verildi. 1946 yılında tekrar Millî Güreş Takımına giren Doğu, Stokholm'de yapılan Avrupa Şampiyonası'nda sıtmanın verdiği 40 derecelik ateşle mindere çıkmasına rağmen yaptığı altı güreşi de kazandı ve Avrupa Şampiyonu oldu.
YAŞAR DOĞU, DEMİRPERDE BLOKU’NU MİNDERE GÖMDÜ 
1947 yılında “Demirperde Bloku”nun katıldığı  şampiyona ayrı bir önem taşıyordu.   Sovyet Rusya ve yandaşları tam bir ittifak içinde idiler. Yaşar Doğu, yapılan haksızlıkları gördüğünden dolayı şampiyonluğu kazanmak için sadece Rus rakibini değil, demirperde hakem blokunu da yenmesi gerektiğini biliyordu. Bu azimle çıktığı minderde ve rakiplerini yendikten sonra finalde Rus ile eşleşti. Maça hızlı başlayan Doğu, Rus rakibini yerden yere vuruyor, oyundan oyuna geçiyordu. Rakibinin sırtını yere yatıran Doğu’yu hakemler görmezden geliyordu. Rakibini defalarca tuş yapan Doğu hakemlerin yandaş tavırlarına kızmış ve minderde Rus rakibine karşı hamleleri sertleşmişti. Rakibini sırt üstü tekrar mindere yatıran ve göğsüne çıkıp oturan Doğu, hakemlerin maçı bitirmesi için gözlerinin içine tüm öfkesiyle bakıyordu, hakemler zorda olsa tuş kararı vermişlerdi ve Yaşar Doğu adını altın harflerle tarihe yazdırarak bir kez daha şampiyonluğa uzanmıştı.



 
67 KİLOADA BAŞLADI 87 KİLODA TAMAMLADI
Güreş Dünyasında İsveçlilerin deyimi ile bir “Kara saçlı kuvvet ilahı” olarak parlayan Yaşar Doğu, büyük namını 1948 Olimpiyatları, 1949 Avrupa Şampiyonluğu ile de perçinledi. 1950 yılında Irak ve Pakistan'a yaptığı büyük turnede büyük kuvvet ve güreş bilgisini doğu alemine tanıtmak imkân ve fırsatını da buldu. 1951 yılında Helsinki'de yapılan Dünya Şampiyonası'nda 87 kiloda Ayyıldızlı mayoyu giydi. 67 kilo ile başladığı güreş hayatının son şampiyonluğunu Helsinki'de 87 kiloda kazandı. Böylelikle parlak güreş hayatına bir de dünya şampiyonluğu sıfatını eklemiş oldu.


MİLLİ FORMAYLA 47 MAÇTA 46 GALİBİYET
Milli formayla çıktığı 47 maçın 46’sında galibiyete uzanan Yaşar Doğu, 46 galibiyetin 33’ünde rakiplerini tuş ederek kazandı.  Doğu güreş kariyerini tamamladıktan sonra minderlerden uzak kalamadı ve tecrübelerini paylaşmak için Millî Güreş Takımımıza antrenör oldu. 1955 yılında antrenör olarak Millî Takımımızla gittiği İsveç'te ciddi bir kalp krizi geçirdi. Uzun bir tedavi gördü. Doktorlar kendisine iyi bakmasını, yorulup heyecanlanmamasını söylemişlerdi. Fakat bunu yapamadı. İsveç'ten döner dönmez tekrar kendini güreşe verdi ve 8 Ocak 1961'de Ankara'da bir kalp krizi sonucu vefat etti.