Türkiye'de faaliyet gösteren sektörlerden "öz sermaye karlılığı" en yüksek alan yüzde 36 ile "madencilik ve taş ocakçılığı" oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu ve Merkez Bankası işbirliğiyle yapılan "Sektör Bilançoları 2023" araştırmasından derlenilen bilgiye göre, ülkede 2023 yılı itibarıyla 1 milyon 62 bin 328 firmada, 12 milyon 448 bin 735 kişi çalışıyor. Araştırmada bu firmalar 17 sektörde sınıflandırıldı.
Bu sektörlere ait bilanço ve gelir tabloları incelendiğinde geçen yıl 13 sektördeki firmalar ortalamada kar ederken 4 sektördekilerin yılı zararla kapattığı görüldü.
Sektörler, şirketin karlılığını ölçmek için kullanılan ve yatırımcılar için oldukça önemli bir karlılık göstergesi olan öz sermaye karlılığına göre incelendiğinde ise "madencilik ve taş ocakçılığı" sektöründeki firmaların ortalamasının en yüksek orana sahip olduğu görüldü. Bu sektördeki firmaların ortalama öz sermaye karlılığı yüzde 36 olarak hesaplandı.
Söz konusu sektörü yüzde 31 ile "bilgi ve iletişim", yüzde 24 ile "imalat", yüzde 21 ile "toptan ve perakende ticaret, motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı" takip etti.
4 sektördeki firmalar ortalamada zarar etti
2023 mali tablolarına göre 4 sektördeki firmaların ortalamada zarar ettiği görüldü. Ortalamalarda zarar eden bu sektörler için anlamsız olduğu için "öz sermaye karlılığı" hesaplanmıyor.
Sektörler içinde 2023'te ortalamada en fazla zarar eden yaklaşık 103,3 milyar lira ile gayrimenkul faaliyetleri oldu. Bu sektörü 11,6 milyar lira ile elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı, 8,5 milyar lirayla ulaştırma ve depolama, 5,4 milyar lirayla eğitim izledi.
Öz sermaye karlılığı nedir?
Öz sermaye karlılığı bir şirketin öz sermayesinin üzerinden elde ettiği karın oranını gösteren finansal performans göstergelerinden biri olarak tanımlanıyor. Kar oranı, şirketin sahiplerinin yatırmış olduğu sermayeyi ne kadar etkili şekilde kullanabildiğini gösteriyor.
Hesaplaması, net karın toplam öz sermayeye bölünmesiyle yapılıyor.
Mali tablolara göre 2023'te sektörlerin net kar, öz kaynak ve net kar/öz kaynaklar oranı şöyle:
Sektörler Bilanço kalemleri 2023 (Bin lira) Net kar/Öz kaynaklar Madencilik ve taş ocakçılığı Net kar 91.137.518 0,36 Öz kaynaklar 255.015.066 Bilgi ve iletişim Net kar 105.243.001 0,31 Öz kaynaklar 340.511.624 İmalat Net kar 1.006.312.903 0,24 Öz kaynaklar 4.256.960.387 Toptan ve perakende ticaret; motorlu kara taşıtlarının ve motosikletlerin onarımı Net kar 526.909.501 0,21 Öz kaynaklar 2.565.565.099 Diğer hizmet faaliyetleri Net kar 1.165.246 0,17 Öz kaynaklar 6.939.681 Mesleki, bilimsel ve teknik faaliyetler Net kar 115.708.114 0,17 Öz kaynaklar 692.645.494 İnsan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri Net kar 16.352.779 0,16 Öz kaynaklar 103.468.016 Tarım, ormancılık ve balıkçılık Net kar 11.857.911 0,14 Öz kaynaklar 85.058.728 İdari ve destek hizmet faaliyetleri Net kar 14.817.969 0,09 Öz kaynaklar 159.840.649 Kültür, sanat, eğlence, dinlence ve spor Net kar 1.221.391 0,08 Öz kaynaklar 14.449.672 Su temini; kanalizasyon, atık yönetimi ve iyileştirme faaliyetleri Net kar 1.808.021 0,07 Öz kaynaklar 26.878.453 İnşaat Net kar 18.522.954 0,03 Öz kaynaklar 723.467.781 Konaklama ve yiyecek hizmeti faaliyetleri Net kar 3.722.078 0,02 Öz kaynaklar 236.158.807 Gayrimenkul faaliyetleri Net kar -103.296.388 -10,62 Öz kaynaklar 9.730.144 Eğitim Net kar -5.353.740 -0,35 Öz kaynaklar 15.460.994 Ulaştırma ve depolama Net kar -8.474.492 -0,02 Öz kaynaklar 439.640.340 Elektrik, gaz, buhar ve iklimlendirme üretimi ve dağıtımı Net kar -11.632.008 -0,02 Öz kaynaklar 678.848.075