Hukukçular, yasa dışı bahis ve kumar oynayanlara Kabahatler Kanunu uyarınca para cezası verilirken, oynatanlar ve oynanmasına ortam sağlayanlar hakkında Türk Ceza Kanunu'na göre hapis cezası öngörüldüğünü belirtti.
İstanbul'da yasa dışı bahse teşvik iddiasıyla, aralarında ünlülerin de bulunduğu kişilere yönelik soruşturma başlatılması, bu konuda uygulanan yaptırımları ve cezaları gündeme getirdi.
Bilişim Hukuku Derneği Başkanı avukat Kürşat Ergün, AA muhabirine, kumar oynayanlar hakkında "5326 sayılı Kabahatler Kanunu"nun uygulandığını söyledi.
Bu kanuna göre kumar oynayan kişiye idari para cezası verildiğini aktaran Ergün, "2024 yılı için kumar oynayan kişiye, 6 bin 425 lira idari para cezası verilir. Ayrıca, kumardan elde edilen gelire el konularak, mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir. Kumar oynayanlar için hapis veya adli para cezası söz konusu değildir." ifadelerini kullandı.
Kumar oynatanlar hakkında ise "5237 sayılı Türk Ceza Kanunu"na göre işlem yapıldığını kaydeden Ergün, "Kumar oynanması için yer ve imkan sağlayan kişi, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 200 günden aşağı olmamak üzere adli para cezası ile cezalandırılır. Çocukların kumar oynaması için yer ve imkan sağlanması, suçun bir örgütün faaliyeti çerçevesinde veya bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde cezalar artmaktadır." dedi.
Yasa dışı bahis oynamanın da "kabahat" olarak sınıflandırıldığını ancak uygulanan idari para cezasının miktarının değiştiğini vurgulayan Ergün, "2024 yılında yasa dışı bahis oynayanlar 36 bin liradan 144 bin liraya kadar idari para cezası ile cezalandırılıyor. İdari para cezasının miktarı belirlenirken, failin kusuru ve ekonomik durumu göz önünde bulunduruluyor." diye konuştu.
Yasa dışı bahsin genellikle internet üzerinden gerçekleştiği göz önüne alındığında dijital delillerin büyük önem arz ettiğinin altını çizen Ergün, "IP adresleri, telefon, bilgisayar gibi cihazlarda yapılacak incelemeler vasıtasıyla şüphelilere ulaşılmaktadır. Yine banka hesap hareketleri de yasa dışı bahisçileri ele vermektedir. Ancak genellikle ev kadını ve öğrencilerin banka hesaplarını belirli bir ücret karşılığında bahisçilere kiraladıkları görülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.
Avukat Ergün, "Yasa dışı bahis oynayanlar idari para cezasına çarptırılır. Bu kişiler hakkında ceza davası açılmaz ancak başta oynatanlar olmak üzere, yasa dışı bahsin içerisinde yer alanlar için cumhuriyet savcılıklarınca ceza soruşturması yürütülür. Soruşturma evresi sonunda toplanan deliller, suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa, cumhuriyet savcısı bir iddianame düzenler ve kovuşturma aşamasına geçilir." şeklinde konuştu.
Yapılacak yargılama sonucunda, yasa dışı bahsi oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkan sağlayanların 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 10 bin güne kadar adli para cezasına mahkum edildiğini vurgulayan Ergün, para nakline aracılık edenlere 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve 5 bin güne kadar adli para cezası, yasa dışı bahis reklamı yapanlara da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 3 bin güne kadar adli para cezası verildiğini kaydetti.
Çay parasının ödenmesi gibi kazanımlar da kumar sayılıyor
Avukat Ceren Küpeli de kumar oynamanın "kabahat" olarak kabul edilirken, kumar oynatmanın "suç" olduğunu belirtti.
Kumarın "para üzerine oynanan talih oyunu" olarak tanımlanmasına rağmen, herhangi bir kazanç elde edilmese bile kumar oynayanlara para cezası uygulandığını anlatan Küpeli, "Söz konusu kazancın, para olabileceği gibi, maddi değeri olan bir eşyanın veya edimin ortaya konulması da olabileceği kabul edilmektedir. Yargıtay'ın sigara kazanma ve çay parasının ödenmesi gibi amaçlara yönelik oynanan oyunların kumar mahiyetinde olduğunu kabul ettiği emsal kararları vardır. Kumar oynanmasının idari para cezası karşılığı vardır ve elde edilen gelire el konulur." dedi.
Günümüzde en çok dijital ortamda kumar oynatıldığına dikkati çeken Küpeli, "Hosting bağlamında kumar içeriğini sağlayan ve internette barındıran, reklam veren, insanlara ulaşmasını sağlayan içerik ve yer sağlayıcılarının cezai sorumlulukları vardır. Suçun bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi, 'nitelikli hal' kabul edilerek ceza artırılmaktadır." ifadelerini kullandı.
"5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun" uyarınca kumar oynanması için yer ve imkan sağlanan internet sitelerine erişim engeli konulduğunu belirten Küpeli, yurt dışında oynatılan kumarı Türkiye'de erişime açarak oynanmasına imkan sağlayan ve kumarı spor müsabakalarına bağlayan kişilerin ise "7258 sayılı Futbol ve Diğer Spor Müsabakalarında Bahis ve Şans Oyunları Düzenlenmesi Hakkında Kanun" kapsamında cezalandırıldığını kaydetti.
Avukat Küpeli, hileli kumar durumunda ise "dolandırıcılık" suçundan soruşturma açıldığının altını çizdi.
"Hukuki yaptırımın yeterince caydırıcı olmadığı kanaatindeyiz"
Avukat Simay Özalp ise teknolojik gelişmelerle birlikte bilişim sistemleri kullanılarak günümüzde kumar oynanması için yer ve imkan sağlama fiillerinin kolay işlenebilir hale geldiğini vurguladı.
Bilişim sistemlerinin sağladığı imkanlarla, sanal ve çevrimiçi ortamlarda kumar oynanmasının geniş kitlelere ulaşılabildiğini ve bu yolla yasa dışı gelir elde edildiğini belirten Özalp, bu gerçeklik dikkate alınarak Türk Ceza Kanunu'nda 2017 yılında yapılan değişiklik ile, "kumar oynanması için yer ve imkan sağlama" suçunun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi halinde 3 yıldan 5 yıla kadar hapis ve bin günden 10 bin güne kadar adli para cezası verileceği yönünde düzenleme yapıldığını aktardı.
Yasal düzenlemelerde "kumar" kavramının yanı sıra "bahis" kavramının da karşılarına çıktığını ifade eden Özalp, 7258 Sayılı Kanun'un 5. maddesinde yer alan düzenleme uyarınca spor müsabakalarına dayalı sabit ihtimalli ve müşterek bahis veya şans oyunlarını oynatanlar ya da oynanmasına yer veya imkan sağlayanlar, bağlantılı olarak para nakline aracılık edenler, kişileri reklam vermek ve benzeri surette oynamaya teşvik edenler hakkında hapis cezalarının yaptırım olarak öngörüldüğünü dile getirdi.
Bunun yanı sıra 7258 Sayılı Kanun'un 5. maddesinde yer alan düzenlemede, spor müsabakalarına dayalı bahis veya şans oyunlarını oynayanlar hakkında 5 bin liradan 20 bin liraya kadar idari para cezası öngörüldüğüne dikkati çeken Özalp, "Yasa dışı bahis oyunlarını oynamak fiili yasal düzenlemelerde kabahat niteliğinde sayılmakta ve oynayanlar hakkında idari para cezası öngörülmektedir. Hal böyle olunca yasa dışı bahis oyunu oynanması halinde öngörülen hukuki yaptırımın yeterince caydırıcı olmadığı kanaatindeyiz." değerlendirmesini yaptı.
Adalet Bakanlığınca 10. Yargı Paketi üzerinde çalışmalar yürütüldüğünü anımsatan Özalp, şunları söyledi:
"Adalet Bakanlığı tarafından yapılan son resmi açıklamalarda 10. Yargı Paketi üzerinde çalışmaların yürütüldüğü, özellikle ceza adaleti sistemi ve suçla mücadele ile ilgili konuşulan cezasızlık algısını ortadan kaldırmaya yönelik düzenlemelerin de beklendiği, toplumun huzur ve sükununu bozmaya yönelik suçlarla ilgili olarak Türk Ceza Kanunu ve Kabahatler Kanunu'nda yeniden bir değerlendirme ihtiyacı söz konusu olduğu, bu konudaki çalışmaların hem uygulayıcılardan, hem de istinaf ve Yargıtayın ilgili dairelerinden görüşler alınarak hayata geçirileceği bilgisi verilmiştir. Yeni yargı paketi çalışmaları neticesinde, kumar ve bahis oynayanlar hakkında idari para cezası öngörülen yaptırımların daha caydırıcı olacak şekilde güncellenmesinin beklendiği güncel haberlerde konuşulan konular arasında yer almaktadır."