Doğal bitkiler ve meyveler sağlıklı beslenmenin vazgeçilmezleri arasında yer alırken, bazı bitkisel ürünlerin bilinçsiz tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Son dönemlerde halk arasında yaygınlaşan alıç (Crataegus) tüketiminin de bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği vurgulanıyor. Yapılan araştırmalar, kontrolsüz tüketilen alıcın midede kitleye dönüşme riskini artırdığını gösteriyor.
Alıç, kalp sağlığı üzerindeki olumlu etkileriyle bilinen, kan dolaşımını düzenleyici ve tansiyonu dengeleyici özellikleriyle öne çıkan bir meyvedir. Ancak, bu meyvenin aşırı veya bilinçsiz tüketimi, sindirim sistemi için zararlı sonuçlara neden olabiliyor. Özellikle çekirdekleriyle beraber tüketilen alıç, bağırsak ve mide sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Türkiye Gastroenteroloji Derneği tarafından yapılan araştırmalarda, alıcın yüksek lifli yapısının bazı kişilerde sindirim sorunlarına ve midede katı kitlelerin oluşumuna neden olduğu gözlemlendi.
Uzmanlar, bilinçsiz alıç tüketiminin sindirim kanalında fitobezoar adı verilen kitlelerin oluşmasına neden olabileceği konusunda uyarıyor. Fitobezoar, genellikle sindirimi zor olan bitkisel liflerin midede birikmesiyle oluşan sert kitlelerdir. Özellikle mide boşalması yavaş olan ya da sindirim sistemi sorunu yaşayan bireylerde, fitobezoar gelişme olasılığı daha yüksektir.
Bolu İzzet Baysal Üniversitesi'nde yapılan bir vaka çalışmasında, 56 yaşındaki bir hastanın mide ağrısı ve şişkinlik şikayetleriyle hastaneye başvurduğu, yapılan endoskopik incelemelerde midede yaklaşık 7 cm çapında bir fitobezoar kitle tespit edildiği bildirildi. Hastanın günlük olarak büyük miktarda çekirdekli alıç tükettiği ortaya çıktı ve cerrahi müdahale ile kitle çıkarıldı.
Midede kitle oluşumuna neden olan fitobezoarın belirtileri arasında: Mide ağrısı ve kramp, şişkinlik ve hazımsızlık, iştah kaybı, bulantı ve kusma yer alıyor.
Bu semptomlar, alıcın yoğun tüketildiği kişilerde gözlemlendiğinde zaman kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiği belirtiliyor. Fitobezoarın erken teşhisi, endoskopik yöntemlerle kolayca çıkarılmasını sağlarken, geç kalınması durumunda cerrahi müdahaleye gerek duyulabiliyor.
Uzmanlar, alıç gibi doğal ürünlerin şifa niyetiyle tüketilse de mutlaka ölçülü ve dikkatli kullanılması gerektiğini vurguluyor. Özellikle alıç sirkesi veya çayı tüketilecekse, doğrudan değil, sulandırılarak veya salatalarda kullanılması öneriliyor. Fazla tüketimin olumsuz etkilerinden korunmak için, herhangi bir sağlık sorunu olan bireylerin bu bitkiyi kullanmadan önce doktorlarına danışmaları önem taşıyor. (Dilvin Altıkardeş)