Aşılar, modern tıbbın en büyük başarılarından biri olarak milyonlarca insanın hayatını kurtarmış olsa da, yanlış bilgiler ve aşı karşıtı söylemler dünya genelinde hızla yayılmaya devam ediyor. Bu durum, halk sağlığını tehlikeye atarken, bulaşıcı hastalıkların tekrar ortaya çıkmasına yol açabiliyor.
Yanlış Bilgi 1: Aşılar Otizme Neden Olur
1998 yılında yayımlanan bir makalede, MMR (kızamık-kabakulak-kızamıkçık) aşısının otizme neden olabileceği iddia edilmişti. Ancak bu çalışma daha sonra bilimsel hata ve veri manipülasyonu nedeniyle geri çekildi.
Amerikan Tıp Derneği'nin (JAMA) 2019'da yayımladığı geniş çaplı bir çalışmada, 650 binden fazla çocuğun verileri analiz edildi. Sonuçlar, MMR aşısı ile otizm arasında hiçbir bağlantı bulunmadığını açıkça ortaya koydu. Uzmanlar, bu iddianın bilimsel dayanağı olmadığını vurgulamaya devam ediyor.
Yanlış Bilgi 2: Aşılar Bağışıklık Sistemine Zarar Verir
Bazı insanlar, aşıların bağışıklık sistemini "aşırı yüklediği" ve zarar verdiği görüşünü savunuyor. Ancak bu görüş, bilimsel olarak doğru değil.
ABD'deki Centers for Disease Control and Prevention (CDC) tarafından yapılan bir incelemeye göre, aşıların içerdiği antijen sayısı, vücudun günlük karşılaştığı antijen miktarına kıyasla son derece düşüktür. Ayrıca, çocukların bağışıklık sistemleri aynı anda birden fazla aşıyı güvenle işleyebilir.
Yanlış Bilgi 3: Doğal Bağışıklık Daha Güçlüdür
Bazı bireyler, hastalığı geçirerek kazanılan doğal bağışıklığın daha güçlü olduğunu düşünür. Ancak bu yöntem, ciddi sağlık riskleri taşır.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), doğal enfeksiyonun tehlikeli komplikasyonlara neden olabileceğini ve ölümle sonuçlanabileceğini belirtiyor. Örneğin, kızamık geçiren çocukların %30'u ciddi yan etkilerle karşılaşırken, aşılananlarda bu risk neredeyse sıfırdır.
Yanlış Bilgi 4: Aşılar İçeriğindeki Maddeler Zararlıdır
Aşıların içeriğindeki koruyucular, özellikle tiomersal gibi maddeler, uzun yıllardır tartışma konusu olmuştur. Bu maddelerin toksik olduğu iddia edilmiştir.
2012 yılında Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA) tarafından yapılan bir çalışma, aşı içeriğindeki tiomersalin toksik olmadığını ve güvenli olduğunu kanıtladı. Ayrıca, çoğu modern aşı artık tiomersal içermemektedir.
Yanlış Bilgi 5: COVID-19 Aşıları Genetik Yapıyı Değiştirir
COVID-19 aşılarıyla ilgili en sık dile getirilen yanlış bilgilerden biri, mRNA teknolojisi kullanan aşıların insan DNA'sını değiştirdiği iddiasıdır.
Harvard Üniversitesi'nin yayımladığı bir araştırmaya göre, mRNA aşıları, hücre çekirdeğine girmez ve insan DNA'sını etkilemez. Aşının içeriği, bağışıklık sistemi tarafından kısa süre içinde parçalanır ve vücuttan atılır.
Yanlış Bilgi 6: Aşı Olan Kişiler de Hastalanıyor, O Zaman Aşılar Etkisiz
Bazı insanlar, aşı olduktan sonra hastalanan bireyleri öne sürerek, aşıların etkisiz olduğunu savunuyor. Ancak bu iddia bağlamından koparılmış bir yanlış anlamaya dayanır.
Yale Üniversitesi tarafından yapılan bir çalışmada, aşıların hastalığın ağır seyretme oranını %90 oranında azalttığı bulundu. Aşılanan kişiler hastalığa yakalansa bile genellikle hafif semptomlarla hastalığı atlatıyor.
(Dilvin Altıkardeş)