Son yıllarda elektrikli araçların (EV) ve akıllı telefonların kullanımının artmasıyla birlikte bataryaların performansı ve dayanıklılığı, kullanıcılar için giderek daha önemli hale gelmiş durumda. Çoğu kullanıcı, yoğun kullanımların ve yüksek sıcaklıkların batarya ömrünü etkilediğini bilse de, yapılan son araştırmalar klimanın bataryaya verdiği zararın beklenenden fazla olduğunu ortaya koyuyor. Özellikle elektrikli araç kullanıcıları için klima kullanımı, bataryanın hızla tükenmesine ve aracın menzilinin azalmasına neden oluyor.
Kaliforniya Üniversitesi Enerji Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan bir çalışmada, elektrikli araçlarda klima kullanımının bataryayı ciddi oranda zorladığı tespit edildi. Araştırma kapsamında, sıcak yaz günlerinde klimanın aktif olarak kullanıldığı elektrikli araçlarda, bataryanın -20 oranında daha hızlı tükendiği gözlemlendi. Araştırmacılar, klimanın, bataryanın enerji tüketiminde büyük bir paya sahip olduğunu ve özellikle uzun yolculuklarda menzil kaybına yol açtığını belirtiyorlar.
Yapılan bir diğer araştırma, sıcaklıkların yükseldiği durumlarda klimanın daha yoğun çalışmasının, bataryaya çift yönlü bir baskı yaptığını gösteriyor. ABD Çevre Koruma Ajansı (EPA) tarafından yapılan çalışmada, 35°C ve üzerindeki sıcaklıklarda hem bataryanın sıcaklık nedeniyle kapasite kaybına uğradığı hem de klimanın aşırı enerji tüketimi nedeniyle batarya ömrünün daha hızlı tükendiği görülmüştür. Bu durum, sıcak yaz günlerinde klima kullanımının bataryaya verdiği zararın iki katına çıktığını ortaya koymaktadır.
Batarya ömrü üzerindeki klima etkisi sadece araçlarla sınırlı değil; akıllı telefonlar da bu durumdan etkileniyor. MIT Media Lab tarafından yapılan bir araştırmaya göre, sıcak havalarda ve klimanın aktif olduğu ortamlarda telefonların batarya ömrü daha hızlı tükeniyor. Araştırma, klimanın telefonların iç bileşenlerini zorlayarak enerji tüketimini artırdığını, böylece telefonların şarjının daha hızlı bittiğini göstermiştir.
Araştırmacılar, özellikle elektrikli araç kullanıcıları için klima kullanımını minimize etmenin batarya ömrünü koruma adına önemli bir adım olduğunu öneriyor. Tesla'nın Araştırma ve Geliştirme Departmanı tarafından yapılan bir öneride, klima yerine araç içi havalandırma sisteminin kullanılmasının veya araç içerisindeki sıcaklığı daha dengeli bir seviyede tutmanın bataryayı korumaya yardımcı olabileceği belirtilmiştir. Ayrıca, güneş koruyucu cam filmleri veya açık renkli koltuk kaplamaları kullanılarak araç içi sıcaklığının düşürülmesi, klimaya duyulan ihtiyacı azaltabilir ve bataryanın daha uzun süre dayanmasını sağlayabilir.
Klimanın bataryaya zararını azaltmak amacıyla yeni batarya teknolojileri de geliştiriliyor. Japonya'daki Tokyo Teknoloji Enstitüsü tarafından geliştirilen yeni nesil bataryalarda, sıcaklıklara karşı daha dayanıklı malzemeler kullanılarak bataryaların klima gibi yüksek enerji tüketimi yapan sistemlere daha dayanıklı hale getirilmesi hedefleniyor. Bu yeni bataryalar, yüksek sıcaklıklarda daha az kapasite kaybına uğrayarak klima kullanımından kaynaklanan aşırı tüketimi dengeleyebilir.
(Dilvin Altıkardeş)