Son yıllarda Türkiye'de iklim değişikliği nedeniyle yağış düzenlerindeki bozulma, tarımsal üretimi doğrudan etkiliyor. Mevsim dışı yağmurlar, aşırı sağanaklar ve uzun kuraklık dönemleri çiftçileri zor durumda bırakırken, bu durumun gıda fiyatları ve ihracat rakamlarına da yansıdığı gözlemleniyor. Uzmanlar, dengesiz yağışların tarım sektöründe ciddi kayıplara yol açabileceğini belirtiyor.
Yapılan araştırmalar, dengesiz yağışların bazı bitkilerin büyüme ve gelişim süreçlerini olumsuz etkilediğini ortaya koyuyor. Örneğin, Ege Bölgesi’nde pamuk ve zeytin gibi ürünlerin üretiminde ’e varan verim kayıpları yaşandığı tespit edildi. Ayrıca, İç Anadolu’daki buğday üreticileri, yağışların hasat döneminde meydana gelmesi nedeniyle ürün kalitesinde düşüş yaşandığını belirtiyor.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği'nin (TZOB) yayımladığı raporlara göre, aşırı yağışların sele dönüşmesi, tarım alanlarında büyük zarara neden oluyor. Özellikle mısır ve ayçiçeği tarlalarında kök çürüklüğü gibi hastalıklar yaygınlaşırken, uzun kuraklık dönemlerinde ise sulama maliyetleri artıyor. Bu da hem iç piyasada gıda fiyatlarının yükselmesine hem de ihracatta rekabet gücünün azalmasına yol açıyor.
Yapılan araştırma bulgularına göre, 2023-2024 yıllarında Türkiye genelindeki yağış miktarı, önceki yılların ortalamasının %20 altında kaldı. Ancak bazı bölgelerde yağışlar, kısa sürede yoğun olarak gerçekleştiği için ani seller oluştu. Uzmanlar, iklim değişikliğine karşı önlem alınmazsa bu tür dengesizliklerin artacağı konusunda uyarıyor.
Çözüm olarak, çiftçilerin iklim değişikliğine uygun tarım tekniklerine yönlendirilmesi ve kuraklığa dayanıklı bitki türlerinin ekilmesi öneriliyor. Ayrıca, erken uyarı sistemlerinin yaygınlaştırılması ve tarımsal sigorta kapsamının genişletilmesi, üreticilerin risklere karşı korunmasında kritik önem taşıyor.
(Fatma Hatun Altıkardeş)