Depremler, sadece fiziksel hasara yol açmakla kalmaz, aynı zamanda insanların ruh sağlığını da derinden etkiler. Yaşanan bu travmalar, stres seviyelerini artırır ve stresin tetiklediği çeşitli sağlık sorunlarına neden olabilir. Bu bağlamda, stresin tetiklediği deri hastalıklarının depremler sonrasında arttığına dair önemli bulgular mevcuttur.
Stres, vücudun çeşitli sistemlerini etkileyerek sağlık sorunlarına yol açabilir. Deri de bu sistemlerden biridir. Stres hormonları, ciltte inflamasyona, kan akışında değişikliklere ve bağışıklık sisteminde zayıflamalara neden olabilir. Bu durum, deri hastalıklarının ortaya çıkmasını veya mevcut deri hastalıklarının kötüleşmesini tetikleyebilir.
Depremler, ani ve beklenmedik bir şekilde meydana gelerek büyük bir travma yaratır. İnsanlar, evlerini, sevdiklerini ve güvenliklerini kaybetme korkusuyla karşı karşıya kalır. Bu durum, uzun süreli stres ve anksiyeteye yol açabilir. Özellikle deprem sonrasında yaşanan belirsizlik ve yeniden yapılanma süreci, insanların stres seviyelerini artırır.
Uzmanlar, depremlerden sonra stresin tetiklediği bazı deri hastalıklarının arttığını gözlemlemiştir. Bu hastalıklar arasında şunlar yer alır:
Psoriasis (Sedef Hastalığı): Stres, psoriasis ataklarını tetikleyebilir. Deprem gibi büyük travmatik olaylar, bu hastalığın şiddetlenmesine neden olabilir.
Egzama: Stres, egzama semptomlarının kötüleşmesine neden olabilir. Deprem sonrasında artan stres seviyeleri, egzama ataklarını sıklaştırabilir.
Akne: Stres hormonları, yağ bezlerinin daha fazla çalışmasına ve akne oluşumuna neden olabilir. Deprem sonrası artan stres, akne problemlerini artırabilir.
Ürtiker (Kurdeşen): Stres, vücutta histamin salınımını artırarak ürtikere yol açabilir. Deprem gibi büyük stres faktörleri, ürtiker vakalarının artmasına neden olabilir.
Son yapılan araştırmalar, depremlerden etkilenen bölgelerde yaşayan insanların büyük bir kısmında stres kaynaklı deri hastalıklarının arttığını göstermektedir. Örneğin, 2023 yılında yapılan bir araştırma, büyük bir depremden etkilenen bölgelerde yaşayan insanların %60'ının deprem sonrasında dermatolojik problemler yaşadığını ortaya koymuştur. Bu araştırmada, katılımcıların %40'ının psoriasis, %30'unun egzama ve %20'sinin akne problemleri yaşadığı belirlenmiştir.
Dermatologlar ve psikologlar, deprem sonrasında artan stresin deri hastalıklarını nasıl tetiklediği konusunda hemfikirdir. Uzmanlar, stres yönetimi ve psikolojik destek programlarının, bu tür sağlık sorunlarının önlenmesinde önemli bir rol oynayabileceğini belirtmektedir. Deprem sonrası rehabilitasyon süreçlerinde, stres yönetimi tekniklerine ve psikolojik desteğe ağırlık verilmesi, bu tür dermatolojik sorunların azaltılmasına yardımcı olabilir.
(Sercan Uslubaş)