Türkiye, finansal teknolojiler alanında önemli bir adım atarak dijital lira çalışmalarını hızlandırdı. Bu yeni para birimi, Türkiye'nin ekonomik büyüme potansiyelini taşırken, dijitalleşmenin ekonomiye olan yükünü de derinleştirecek. Dijital lira, nakit dengesinin dijital ekonomiye aktarımını hızlandırmayı ve Türkiye'nin küresel finansal sisteminin daha güçlü bir yer edinmesini hedefliyor.
Dijital lira, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından bulunabilir ve Türkiye'nin ulusal para biriminin dijital bir versiyonudur. Bu dijital para birimi, fiziksel paranın dijital bir formülü olarak merkezi bir otorite tarafından kontrol edilecek. T Dijital liranın en önemli bulgu noktası, finansal sistemdeki araçlık maliyetlerinin azaltılması ve işlemlerin daha hızlı hale getirilmesidir. Dijitalleşen dünya ekonomilerinde, para birimlerinin dijital forma mevcut olması, ülkelerin ekonomik gelişiminin ilerlemesi yolunda attıkları adımlardan biri olarak kabul ediliyor. Türkiye de bu trendi yakalayarak dijital lira ile bu bölgedeki gelişmiş ülkelerden girmeyi amaçlıyor. Dijital lira çalışmaları, Türkiye'de uzun süredir gündemde olan bir konuydu. 2021 yılında Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, dijital para toplantılarının duyurusunu yapmış ve bu yılda 2023 yılına kadar hayatta kalmaları planlanmıştı. Bu süreçte dijital paranın karşılığı sadece ekonomik değil, aynı zamanda teknolojik ve hukuki altyapılarının da hazırlanması gerektiği vurgulandı. Dijital Türk Lirası İşbirliği Platformu , TCMB başkanlığında kurulmuş ve bu platformda Türkiye'nin önde gelen teknoloji şirketleri ve kamu kuralları bulunmaktadır. ASELSAN , HAVELSAN ve TÜBİTAK BİLGEM gibi teknoloji devleri, dijital lira sisteminin teknik altyapısını sağlama konusunda önemli bir rol oynamaktadır. Bu işbirliği sayesinde, Türkiye'nin dijital para ülkelerindeki ulusal bir yazılım ekosistemi hedefleniyor. 2023 yılı itibarıyla Türkiye dijital lira çalışmaları önemli aşamalar kaydetti ve pilot uygulamalarla sistemi test etmeye başladı. TCMB'nin yaptığı açıklamalara göre, dijital liranın test sonuçları başarılı bir şekilde ilerliyor ve yakın gelecekte Türkiye'de dijital liranın tam anlamıyla yaygınlaştırılması planlanıyor. Dijital liranın Türkiye ekonomisine yapacağı en büyük katkılardan biri, finansal artışın artması olacaktır. Özellikle banka hesabı olmayan veya finansal hizmetlere erişimi sınırlı olan bireyler, dijital lira sayesinde daha kolay bir şekilde finansal sistem entegre edilebilirler. Bu, özellikle kırsal kesimlerde yaşayan ve geleneksel bankacılık hizmetlerine erişemeyen bireyler için önemli bir avantaj sağlayacaktır. Ayrıca dijital lira sayesinde nakit paranın kapatılması, kayıt ekonomisinin de iyileşmesine yardımcı olabilir. Dijital lira ile yapılan tüm işlemlerin izlenebilir olmasından, vergi kaçağı gibi çıkışına geçilmesi hedefleniyor. Bu da Türkiye ekonomisinin daha şeffaf ve sürdürülebilir bir yapıya kavuşmasına katkı sağlayacak. Dijital liranın piyasaya sürülmesini, Türkiye'nin küresel ekonomik sisteminin daha iyi bir şekilde dağıtımını sağlayabilir. Özellikle dijital para birimlerinin uluslararası ticarette ve finansal işlemlerde daha yaygın hale gelmesi, ülkelerin bu alandaki yenilikleri yakından takip etmelerini gerektiriyor. Türkiye, dijital lira ile bu alandaki rekabete güçlü bir şekilde katılmayı hedefliyor. Dijital liranın küresel ticarette kullanımı da Türkiye'nin dış ticaret hacmini artırma potansiyeline sahip. Özellikle dijital ticaret platformlarında ve uluslararası ödemelerde dijital para birimlerinin yaygınlaşması, Türkiye'nin bu bölgedeki işlemlerinin daha hızlı ve maliyet açısından daha karlı olabilmesine olanak sağlanması mümkündür.
(Sercan Uslubaş)