Dijital teknolojilerin hayatımıza hızla entegre olması, pek çok alanda kolaylık sağlasa da, son yıllarda yapılan araştırmalar, aşırı dijitalleşmenin çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Otizm spektrum bozukluğu (OSB) olan bireylerin sayısındaki artışın, özellikle dijital cihazların aşırı kullanımına bağlı olarak tetiklenebileceği öne sürülüyor.
Son yıllarda yapılan bir dizi araştırma, dijital cihaz kullanımının, çocukların beyin gelişimi üzerindeki etkilerine dair yeni bulgular sunuyor. Uzmanlar, dijital cihazların aşırı kullanımının, otizmin bazı belirtilerini tetikleyebileceğini ve bu süreçte otizmi daha belirgin hale getirebileceğini ifade ediyor. Özellikle erken yaşta tablet, telefon ve televizyon gibi cihazlarla aşırı zaman geçiren çocukların, sosyal etkileşimde zorlanabileceği ve dil gelişiminin olumsuz yönde etkilenebileceği vurgulanıyor.
Çocuk Psikiyatrisi Uzmanları, "Dijital cihazların aşırı kullanımı, özellikle 2-5 yaş arasındaki çocuklarda, sosyal becerilerin gelişmesini engelleyebilir. Bu dönem, otizm belirtilerinin görülebileceği kritik bir dönemi oluşturuyor. Cihazlar, çocuğun sosyal etkileşimde bulunma ve duygusal bağ kurma becerilerini kısıtlayabiliyor" diyor.
Dijitalleşmenin, otizmle ilişkilendirilmesinin arkasında birkaç temel faktör bulunuyor:
-Dijital cihazlar, çocukların gerçek dünyadaki sosyal etkileşimlerinden uzaklaşmasına neden olabilir. Uzun süre dijital ortamda vakit geçiren çocuklar, aileleri veya akranları ile göz teması kurmakta zorlanabilir, bu da otizm belirtilerinin güçlenmesine yol açabilir.
-Otizmli çocukların dil gelişimi, dijital cihaz kullanımından olumsuz etkilenebilir. Aşırı dijital içerik, çocukların kelime dağarcığının sınırlı kalmasına neden olabilir.
-Özellikle çocuklar, dijital içeriklere maruz kaldıklarında görsel ve işitsel olarak fazla uyarılabilirler. Bu aşırı uyarılma, duyusal bütünleşme bozukluklarına yol açabilir ve bu da otizmli çocukların davranışlarında artışa neden olabilir.
Uzmanlar, dijital cihaz kullanımının denetimli ve sınırlı olmasının önemini vurguluyor. Çocukların dijital ortamda geçirdikleri süre, 2 yaş ve üzeri çocuklar için günde bir saatle sınırlı tutulmalı. Ayrıca, dijital cihazlardan alınan içeriklerin çocukların gelişimlerine uygun olması gerektiği ifade ediliyor.
Çocuk Gelişimi Uzmanları, "Dijital dünyanın çocuklar üzerindeki etkisi konusunda ciddi uyarılarda bulunmalıyız. Bu teknoloji, kontrollü kullanıldığında faydalı olabilir, ancak aşırı ve denetimsiz kullanım, çocukların sağlıklı gelişimlerini olumsuz etkileyebilir. Ebeveynler, dijital dünyayla çocuklarını tanıştırırken dikkatli olmalı" diyor.
(Ramazan Gültaş)