2023 yılının ikinci yarısından itibaren Türkiye'de döviz kurlarında belirgin bir yükseliş gözlendi. Özellikle Amerikan Doları ve Euro karşısında Türk Lirası değer kaybetti. Bu süreçte, döviz kurlarındaki artış oranı 'e varan seviyelere ulaştı.
Küresel ölçekte yaşanan ekonomik belirsizlikler ve jeopolitik gerilimler, yatırımcıların güvenli liman arayışına girmesine neden oldu. Bu durum, gelişen piyasa para birimleri üzerinde baskı oluşturdu ve Türk Lirası'nın değer kaybetmesine yol açtı.
Türkiye'de yüksek enflasyon oranları, para politikalarının sıkılaştırılması ve faiz artış beklentileri gibi faktörlerle birlikte döviz talebini artırdı. Yatırımcılar, enflasyonun satın alma gücünü azaltması ve yatırım getirilerini düşürmesi nedeniyle dövize yönelme eğiliminde oldular.
Türkiye'nin dış ticaret dengesi ve cari açık problemleri, döviz kurlarındaki dalgalanmaların arkasındaki temel nedenler arasında yer aldı. Yüksek ithalat ve düşük ihracat, döviz talebini artırarak Türk Lirası'nın değer kaybetmesine katkı sağladı.
Etkileri
*Enflasyon Baskısı: Döviz kurlarındaki yükseliş, ithalat fiyatlarını artırarak enflasyon baskısını artırdı. Tüketici fiyatları üzerinde olumsuz bir etki yarattı ve ekonomik karar alıcıları için politika belirleme sürecini zorlaştırdı.
*İhracat ve İthalat: Döviz kurlarındaki artış, ihracatçılar için olumlu bir gelişme olabilirken, ithalatçılar için maliyetleri artırıcı bir etki yarattı. Bu durum, ticaret dengesini etkileyerek ekonomik büyümeyi sınırlayıcı bir faktör haline getirebilir.
*Yatırım Ortamı: Döviz kurlarındaki dalgalanmalar, yatırımcılar üzerinde belirsizlik yaratarak yerel sermaye piyasalarında volatiliteyi artırabilir. Bu durum, uzun vadeli yatırım kararlarını olumsuz etkileyebilir ve ekonomik büyümeyi sınırlayabilir.
Uzmanlara göre, Türkiye ekonomisi için döviz kurlarındaki yükseliş, kısa vadede ekonomik belirsizliklere ve zorluklara neden olsa da, uzun vadeli ekonomik temeller ve politika tedbirleri ile yönetilebilir görünüyor.
(Fatma Hatun Altıkardeş)