Çocuk felci, poliovirüsün neden olduğu bulaşıcı bir hastalıktır ve çoğunlukla çocukları etkiler. Virüs, merkezi sinir sistemine saldırarak felce, hatta ölümle sonuçlanabilecek ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle aşılamanın yetersiz olduğu ve sağlık hizmetlerine erişimin zor olduğu bölgelerde hızla yayılabilir.
Gazze’deki çocuk felci salgını, çatışmalar ve abluka nedeniyle zaten zayıflamış olan sağlık sistemini daha da büyük bir yük altına soktu. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve diğer uluslararası kuruluşlar, Gazze’de sağlık altyapısının çöküşü nedeniyle salgının kontrolden çıkabileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Aşılama kampanyaları neredeyse durma noktasına gelmiş durumda ve tıbbi malzeme sıkıntısı yaşanıyor.
Dünya Doktorları, çocuk felci salgınının daha fazla yayılmasını engellemek amacıyla Gazze'de derhal kalıcı bir ateşkesin sağlanmasını talep ediyor. Örgüt, çatışmaların aşılamayı imkânsız hale getirdiğini ve bölgede temiz su, hijyen ve sağlık hizmetlerine erişimin neredeyse tamamen kesildiğini belirtiyor. Dünya Doktorları sözcüsü yaptığı açıklamada, "Acil bir ateşkes olmadan çocuklar arasında hastalık yayılmaya devam edecek ve sonuçları geri döndürülemez olabilir," dedi.
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından yapılan araştırmalara göre, çatışma bölgelerinde çocuk felci gibi aşıyla önlenebilir hastalıklar daha yaygın hale geliyor. BM'nin 2022 yılı raporu, savaş ve çatışma bölgelerinde çocuk felci vakalarının %40 oranında arttığını ve bu artışın temel nedeninin aşılamaya erişim eksikliği olduğunu ortaya koyuyor.
Johns Hopkins Üniversitesi tarafından yapılan bir başka çalışma ise, çatışma bölgelerinde yaşayan çocukların %70’inin çocuk felci gibi aşıyla önlenebilir hastalıklara karşı yeterli korumaya sahip olmadığını gösteriyor. Gazze’de ise bu oran daha da yüksek. Çatışmaların şiddeti, sağlık personelinin güvenli bir şekilde çalışmasını engelliyor ve aşılama kampanyaları aksıyor.
Gazze'de yaşanan abluka ve çatışmalar nedeniyle sağlık sistemine erişim neredeyse tamamen kesilmiş durumda. Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF), Gazze’deki çocukların yaklaşık %60’ının düzenli sağlık hizmetlerinden mahrum kaldığını ve aşılama oranlarının ciddi şekilde düştüğünü belirtiyor. Ayrıca, temiz su ve hijyen eksikliği, salgın hastalıkların yayılmasını daha da hızlandırıyor.
Bir sağlık yetkilisi yaptığı açıklamada, "Gazze’deki mevcut sağlık sistemi, bu kadar büyük bir salgınla başa çıkabilecek kapasitede değil. Ateşkes sağlanmadan ve insani yardımlar düzenli bir şekilde bölgeye ulaştırılmadan çocuk felci gibi hastalıkların önüne geçmek imkânsız hale geliyor" diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.
Çocuk felci, aşıyla tamamen önlenebilir bir hastalıktır. Dünya genelinde çocuk felci vakaları, aşı kampanyaları sayesinde büyük oranda azalmış olsa da, çatışma bölgelerinde bu başarı tehdit altında. Gazze’deki mevcut koşullar, aşılama programlarının uygulanmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor. Çocuk felci aşısı, yaşamın ilk yıllarında uygulanması gereken bir aşıdır ve yeterli bağışıklık için birden fazla doz gerektirir. Ancak Gazze’de çocuklar, hem aşının ilk dozunu hem de gerekli tekrarlayan dozları alamıyor.
Dünya Sağlık Örgütü de çocuk felci salgınına karşı bölgeye acil müdahale yapılması gerektiği konusunda uyarılarda bulundu. WHO yetkilileri, sağlık ekiplerinin güvenli bir şekilde çalışabilmesi ve çocukların aşılanabilmesi için Gazze’de insani yardım koridorlarının açılmasının hayati önem taşıdığını vurguluyor. Ayrıca, WHO’nun bölgede yaptığı gözlemlerde, çocukların sağlık hizmetlerine erişiminde ciddi sorunlar olduğu ve salgının hızla yayılma riskinin çok yüksek olduğu belirtiliyor.
(Fatma Hatun Altıkardeş)