Son yıllarda, dünya ekonomisi çeşitli zorluklarla karşı karşıya kaldı. COVID-19 pandemisinin neden olduğu ekonomik durgunluk, tedarik zincirindeki aksamalar ve enerji fiyatlarındaki dalgalanmalar, küresel enflasyon oranlarını önemli ölçüde etkiledi. Ancak, son dönemde bazı ülkelerde enflasyon verilerinde iyileşme gözlemlenmeye başlandı. Bu gelişme, hem politika yapıcılar hem de ekonomik aktörler için olumlu bir işaret olarak değerlendiriliyor.
Dünya genelinde enflasyon oranları, pandemi sonrası toparlanma sürecinde farklı seyirler izledi. 2022 ve 2023 yıllarında yüksek enflasyon oranları ile mücadele eden birçok ülke, 2024 itibarıyla enflasyon oranlarında kademeli bir düşüş yaşamaya başladı. Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşların raporlarına göre, küresel enflasyon oranlarının 2024 yılında ortalama %4-5 seviyelerinde seyretmesi bekleniyor. Bu oran, 2022 yılındaki %7-8 seviyelerinden önemli bir düşüşe işaret ediyor.
ABD'de enflasyon, Federal Rezerv'in sıkı para politikası önlemleri sayesinde yavaşlamaya başladı. 2022 yılında %8.5 seviyelerine kadar çıkan tüketici fiyat endeksi (TÜFE), 2024 yılının ilk yarısında %3-4 seviyelerine geriledi. Bu düşüşte, faiz oranlarının artırılması ve pandemi döneminde verilen mali teşviklerin azaltılması etkili oldu.
Euro Bölgesi'nde de benzer bir trend gözlemleniyor. Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) sıkı para politikası adımları ve enerji fiyatlarındaki düşüş, enflasyon oranlarının %2-3 seviyelerine gerilemesine katkı sağladı. Özellikle Almanya ve Fransa gibi büyük ekonomilerde enflasyonun kontrol altına alınması, Euro Bölgesi'nin genel ekonomik istikrarına olumlu yansıdı.
Türkiye, son yıllarda yüksek enflasyon oranları ile mücadele eden ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. 2022 ve 2023 yıllarında %70-80 seviyelerine kadar yükselen enflasyon, 2024 yılında Merkez Bankası'nın faiz artırımları ve sıkı para politikası sayesinde %40-50 seviyelerine geriledi. Ancak, enflasyonun hala yüksek olması, fiyat istikrarının sağlanması için daha fazla çaba gerektirdiğini gösteriyor.
Gelişmekte olan ülkeler de enflasyon oranlarında iyileşme kaydetmeye başladı. Hindistan, Brezilya ve Güney Afrika gibi ülkelerde enflasyon oranları, mali disiplin ve yapısal reformlar sayesinde düşüş eğiliminde. Ancak, bu ülkelerin birçoğu hala çift haneli enflasyon oranları ile mücadele etmektedir ve sürdürülebilir bir ekonomik büyüme için daha fazla reforma ihtiyaç duymaktadır.
Uzmanlara göre enflasyon oranlarındaki iyileşme, küresel ekonomik toparlanma için umut verici bir gelişme olarak görülüyor. Ancak, gelecekte enflasyonun kontrol altında tutulabilmesi için merkezi bankaların ve hükümetlerin dikkatli ve kararlı adımlar atması gerekmektedir. Enerji fiyatları, tedarik zinciri sorunları ve jeopolitik riskler gibi faktörler, enflasyonun seyrini etkilemeye devam edebilir.
(Fatma Hatun Altıkardeş)