Göz sağlığı, öğrenme süreçlerinde kritik bir rol oynamaktadır. Özellikle öğrenciler, akademik başarılarının büyük bir kısmını iyi bir görme yetisine borçludur. Yapılan araştırmalar, göz rahatsızlıklarının okul performansını olumsuz yönde etkileyebileceğini göstermektedir.
Amerika Birleşik Devletleri'nde 2022 yılında yapılan geniş çaplı bir araştırmada, görme problemleri olan çocukların sınıf içi başarısızlık riskinin iki kat daha fazla olduğu belirlenmiştir. Vision Impact Institute tarafından yürütülen bu araştırmaya göre, görme bozukluğu yaşayan öğrenciler derslere konsantre olma, yazıları okuma ve tahtadaki notları takip etme konusunda ciddi zorluklar yaşamaktadır.
Türkiye’de yapılan başka bir çalışmada, İstanbul Üniversitesi Göz Hastalıkları Anabilim Dalı tarafından 6-14 yaş grubundaki 1000 öğrenci üzerinde yapılan bir göz taramasında, çocukların %25’inin göz sağlığı sorunları yaşadığı tespit edilmiştir. Bu çocuklar arasında en yaygın sorunlar miyop, hipermetrop ve astigmat olarak öne çıkmıştır. Bu rahatsızlıkların düzeltilmemesi halinde öğrencilerin derslerdeki verimlerinin düştüğü, ders takibinin zorlaştığı ve sınavlarda düşük puan aldıkları belirtilmiştir.
Göz sağlığı ile akademik başarı arasındaki ilişki, sadece okumaya veya yazmaya dayalı derslerde değil, aynı zamanda sayısal derslerde de büyük bir etkiye sahiptir. Matematik, fen bilgisi gibi derslerde öğrencilerin tahtadaki formülleri ve şekilleri net bir şekilde görememeleri, konuları anlama ve soruları çözme becerilerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
American Optometric Association tarafından yapılan bir başka çalışmada ise görme problemleri yaşayan çocukların, görme sorunları olmayan akranlarına göre %40 daha fazla sınıfta geride kaldığı tespit edilmiştir. Bu durum, uzun vadede öğrencilerin özgüvenini de zedeleyebilir.
Uzmanlar, öğrencilerin göz sağlığını korumak için şu adımların atılması gerektiğini vurgulamaktadır:
Özellikle çocuklar okul öncesi dönemde mutlaka bir göz doktoruna götürülmeli ve yılda bir kez göz muayenesi yapılmalıdır.
Ders çalışırken ya da kitap okurken kullanılan ışığın uygun olması, göz yorgunluğunu azaltır.
Bilgisayar ve tablet gibi cihazların uzun süre kullanımı, göz sağlığını olumsuz etkileyebilir. Her 20 dakikada bir 20 saniye boyunca uzak bir noktaya bakmak gözleri dinlendirmek için faydalı olabilir.
Göz kaslarını güçlendirmek amacıyla basit egzersizler yapılabilir. Bu sayede göz yorgunluğu azaltılabilir.
(Ayşe Candan)