Türkiye'de ikinci el otomobillerde son yıllarda ciddi bir artış gözlemleniyor. Sıfır otomobil fiyatlarının değişimi, döviz kurundaki dalgalanmalar, enflasyon ve artan oranlar, ekonomik ikinci el otomobil piyasasına yönlendirildi. Talepteki artış, fiyatların da artışa yol açarken, bu durum hem alıcıları hem de satıcılarda değişiyor.
İkinci otomobil pazarındaki artış, birçok faktörün bir araya gelmesiyle şekilleniyor. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) tarafından yapılan bir verilere göre, sıfır araç fiyatlarının yüksek olması, tüketim bütçelerine daha uygun ikinci el otomobillere yönelmesine neden oldu. Ayrıca otomobil satın almanın bir yatırım aracı olarak sürdürülmesi de ikinci el pazarını hareketlendiren faktörlerden biri. ODMD'nin 2024 yılı sistemlerine göre, Türkiye'de ikinci el otomobil pazarında talep edilen yıllık oranlar %25 oranında arttı.
Artan talebin yanı sıra döviz kuru dalgalanmaları, enflasyon ve sıralı artan oranlı el otomobil fiyatlarının hızla artmasına neden oldu. Tüketici Dernekleri Federasyonu (TÜDEF) tarafından yapılan bir raporda, 2023 yılındaki büyümede ikinci el otomobil fiyatlarında %40'ı bulan bir artışın yaşandığı bildirildi. TÜDEF Başkanı, "İkinci el fiyatlarının artması, değişen otomobil sahibi olmayı zorlaştırıyor. Araçların yatırım aracı olarak görülmesi de fiyatların artmasına katkı mevcut" ifadesini kullandı.
İkinci el, en çok tercih edilen modellerin çalıştırıldığı, daha ekonomik ve az yakıt tüketen araçların ön plana çıktığı görülüyor. Sektördeki değişimlerin değişimlerine göre, Türkiye'de en çok satılan ikinci el modeller arasında Renault Clio, Fiat Egea, Ford Focus ve Volkswagen Passat gibi popüler modeller öne çıkıyor. Ayrıca çevre dostu hibrit ve elektrikli aletlere da talep giderek artıyor gözlemleniyor. Uzmanlar, ekonomik yakıt tüketimi ve bakım maliyetlerinin düşük olması nedeniyle bu araçların tercih edildiğini belirtiyor.
İkinci el otomobil satışlarında dijital platformların kullanımı da yaygınlaştı. Kişi üzerinden birçok ticari alım ve satış gerçekleştiriyor. Türkiye'deki en popüler ikinci el araç satış platformlarından biri olan sahibinden.com'un 2023 yılında yaptığı bir araştırma, ikinci el araç satışlarının %60'ının dijital platformlar aracılığıyla büyümesini ortaya koyuyor. Dijital platformların yaygınlaşması, alıcıların ve satıcıların daha hızlı ve kolay bir şekilde buluşmasını sağlarken, bu durum piyasasının daha dinamik hale gelmesine de katkı sağlanıyor.
İkinci el otomobil piyasasının ilerleyen yıllarda da canlılığını koruyacağı öngörülüyor. Sıfır araç fiyatlarının yüksek kalması devam ediyor ve döviz kuru dövizleri, dayanıklı ikinci el araçların tercih edilmesine neden olacak gibi görünüyor. Ayrıca çevre dostu araçlar ikinci el pazarına girilmesiyle birlikte, daha çevreci seçeneklere olan talebin de artması bekleniyor. Otomotiv sektöründeki talep artışı, ikinci el otomobil pazarında artış gösterirken, fiyatların da bir süre daha yüksek kalabileceğine işaret ediyor.
(Ramazan Gültaş)