Küresel iklim değişikliği, yalnızca insanları değil, yeryüzündeki tüm canlıları etkiliyor.
Son yıllarda artan sıcaklıklar, kuraklıklar ve ekosistem değişiklikleri, hayvanların doğal yaşam alanlarını ve türlerin hayatta kalma şansını ciddi şekilde tehdit ediyor. Bilimsel araştırmalar, bu durumun birçok hayvan türünü nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bıraktığını ortaya koyuyor.
Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF)'nın 2023 raporuna göre:
-İklim değişikliği nedeniyle son 50 yılda kara hayvanlarının popülasyonunda %60, deniz canlılarında ise %45 azalma görüldü.
-Kutup ayıları, penguenler ve deniz kaplumbağaları gibi iklime hassas türlerin popülasyonu, hızla azalan habitatlar nedeniyle %30'un üzerinde bir düşüş yaşadı.
Science Advances dergisinde yayımlanan bir çalışmaya göre:
-Afrika'daki fil popülasyonu, aşırı sıcaklıklar ve su kaynaklarının azalması nedeniyle %20 oranında geriledi.
-Mercan resiflerinin %70’i, okyanusların ısınması ve asitlenme nedeniyle beyazlama etkisine maruz kaldı. Bu durum, birçok balık türünün beslenme ve üreme alanlarını kaybetmesine neden oldu.
Küresel sıcaklık artışı, kutup bölgelerindeki buzulların hızla erimesine neden oluyor. Kutup ayıları, avlanmak için ihtiyaç duyduğu buzulları kaybediyor. Antarktika penguenleri, üreme alanlarının yok olmasıyla karşı karşıya.
Amazon Ormanları gibi ekosistemlerde artan sıcaklıklar ve azalan yağışlar, birçok memeli, kuş ve sürüngen türünün yaşamını tehdit ediyor. Jaguarlar gibi yırtıcı hayvanlar, av bulmakta zorlanırken, tukanlar gibi kuşlar azalan bitki örtüsüyle beslenme kaynaklarını kaybediyor.
Okyanus sıcaklıklarının yükselmesi, mercan resiflerinin beyazlamasına ve balık türlerinin üreme döngülerinin bozulmasına yol açıyor. Deniz kaplumbağaları, yumurtlama alanlarının yok olmasıyla karşı karşıya.
İklim değişikliği, göçmen kuşların rotalarını değiştirmesine veya daha kısa mesafeler göç etmelerine neden oluyor. Bu durum, üreme ve beslenme döngülerini bozarak popülasyonlarını tehdit ediyor.
Hayvanların yaşam alanlarının korunması için daha fazla doğal park ve rezerv alanlarının oluşturulması gerekiyor. Örneğin, Kenya’da vahşi yaşam koruma bölgeleri, birçok hayvan türünün kurtarılmasında etkili oldu.
Küresel sıcaklık artışını yavaşlatmak için yenilenebilir enerji kaynaklarına geçiş ve karbon emisyonlarının azaltılması şart.
Türkiye’de, Burdur Gölü’nde flamingoları koruma projeleri ve Karadeniz’de yunus popülasyonlarını izleme çalışmaları gibi yerel girişimler, olumlu sonuçlar veriyor.
(Sema Yüksel Güngörmez)