Son yıllarda yapılan kapsamlı incelemeler, kronikleşen oluşumlar kuşaklar boyunca giderek arttığını ortaya koyuyor. Özellikle diyabet, kalp hastalıkları, obezite, astım ve dayanıklılık gibi kronik hastalıklar, her yeni kuşakta daha erken yaşlarda ve daha sık gelişmeye başlıyor. Bu durum, hem sağlık uzmanlarını hem de politika uygulayıcıları, bunların önlenmesi ve yönetimi için daha geniş kapsamlı yöntemlere odaklanıyor.
ABD ve Avrupa'da yapılan geniş kapsamlı bir araştırmada, 1950'li yıllarda bu yana kronikleşen oranlarda belirgin bir artış olduğu ortaya çıktı. Araştırmaya göre, Baby Boomer kuşağına (1946-1964 doğumlu) kıyasla X kuşağında (1965-1980 doğumlu) diyabet ve kalp hastalıkları %20 oranında daha fazla görülüyor. Bunun yanı sıra, 1980'den sonra doğan kuşağında (Y Kuşağı), bu oran %40'a kadar çıkabiliyor. Araştırmayı yürüten bilim insanları, özellikle gençlik dönemlerinde kronikleşmenin artmasına dikkat ediyorlar. 30'lu yaşlarda diyabet ve hipertansiyon gibi ortaya çıkan ortaya çıkma oranı önceki nesillere göre daha yüksek büyüme. Kronik büyümedeki artışta birden fazla faktörün rol oynadığı düşünülüyor. Başlıca sebepler arasında hızlı şehirleşme, hareketsiz yaşam tarzı, işlenmişlerin yaygın tüketimi ve yoğunluğu gıdada yer alıyor. Özellikle çalıştırılan ve fast food içeriğinin oluştuğu, obezite ve diyabetin yükselmesine neden olan, masa başı işlerin büyümesine neden olan fiziksel aktivitenin yapısına yol açar. Öte yandan, değişkenlik oranlarındaki artıştaki artışın önemli bir nedeni olarak gösteriliyor. Hava kirliliği ve kimyasallar, astım ve akciğer hastalıklarının daha sık görülmesine yol açarken, modern yaşamın getirdiği stres ve yoğun iş temposu, psikolojik hastalıkların artması neden oluyor. Kronikleşen kuşaklar boyunca artış oranı, sağlık ölçümlerinin karşı daha hazırlıklı ve dayanıklı olması sağlanır. Uzmanlar, sağlık politikalarının önleyicilerinin geliştirilmesi üzerine vurgu yapıyor. Özellikle erken teşhis, sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz teşviki ile bulaşan büyük oranda önlenebileceği belirtiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), kronik olarak bakımda, genel bakım politikalarının genişletilmesinin sağlanmasını ifade ediyor. Daha fazla gelir elde etmek, halk sağlığı kampanyalarını artırmak ve sağlıklı yaşamları benimsemeleri konusunda desteklemek, bu tarzın başında geliyor.
(Dilvin Altıkardeş)