İklim değişikliği, 21. yüzyılın en büyük küresel sorunlarından biri olarak kabul edilirken, karbon emisyonlarının azaltılması, bu mücadelede kilit bir rol oynuyor.
Son yıllarda uluslararası anlaşmalar ve çevresel politikaların etkisiyle, karbon emisyonlarında önemli bir düşüş yaşanabileceği yönünde umut verici sinyaller alınıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından yayınlanan 2024 yılına ait son rapor, küresel karbon emisyonlarında önümüzdeki yıllarda kayda değer bir azalma beklenebileceğini ortaya koyuyor. Rapora göre, yenilenebilir enerji kaynaklarının yaygınlaşması, fosil yakıt tüketimindeki düşüş ve enerji verimliliği politikalarının etkisiyle, küresel karbon emisyonları 2025 yılına kadar %7 oranında azalabilir.
Bu azalma beklentisinin arkasında yatan en büyük nedenlerden biri, yenilenebilir enerji yatırımlarının hızla artması. 2023 yılında, küresel elektrik üretiminin %30'undan fazlası yenilenebilir kaynaklardan sağlandı. Özellikle güneş ve rüzgar enerjisindeki büyüme, karbon yoğun fosil yakıtların yerini alarak emisyonları azaltmada kritik bir rol oynuyor.
Küresel karbon emisyonlarının azalmasında, hükümetlerin ve uluslararası kuruluşların aldığı çevre dostu önlemler de büyük bir etkiye sahip. 2015 yılında imzalanan Paris İklim Anlaşması, ülkeleri karbon emisyonlarını azaltma konusunda bağlayıcı hedefler koymaya zorladı. 2024 yılı itibarıyla, 190'dan fazla ülke bu hedefleri yerine getirme yolunda ilerliyor.
AB'nin Yeşil Mutabakatı (European Green Deal) ve ABD'nin Yeniden İklim Anlaşmasına Dönüş (Rejoin the Paris Agreement) gibi büyük ölçekli girişimler, karbon emisyonlarının azalmasında önemli adımlar olarak kabul ediliyor. Bu politikalar, sanayi ve enerji sektörlerinde daha temiz üretim yöntemlerine geçişi teşvik ederken, karbon fiyatlandırması ve karbon vergileri gibi ekonomik enstrümanlarla da emisyonları azaltmayı hedefliyor.
Küresel sanayi, karbon emisyonlarını azaltma konusunda önemli adımlar atıyor. Çelik, çimento ve kimya gibi karbon yoğun sektörlerde, yeni teknolojilerin kullanılması, emisyonların düşmesine katkı sağlıyor. Karbon yakalama ve depolama (CCS) teknolojileri, sanayideki karbon salınımını doğrudan azaltmak için umut verici bir çözüm olarak öne çıkıyor.
Elektrikli araçların yaygınlaşması da ulaşım sektöründeki emisyonların azaltılmasına yardımcı oluyor. 2024 yılında, dünya genelinde satılan elektrikli araç sayısının 10 milyonu aşması bekleniyor. Bu, petrol tüketimini ve dolayısıyla karbon emisyonlarını azaltmada önemli bir etken olacak.
Küresel karbon emisyonlarının azaltılması konusunda çalışan bilim insanları ve uzmanlar, mevcut trendlerin umut verici olduğunu belirtiyor.
(Özkan Güngörmez)