2024 yılının ilk yarısında Türkiye'nin ihracat rakamlarında gözle görülür bir artış yaşandı ve bu yükselişin en büyük payı otomotiv sektörüne ait. Otomotiv sektörü, yılın ilk altı ayında Türkiye’nin toplam ihracatının yaklaşık ’ini oluşturarak, ihracatın kalbine yerleşti. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, otomotiv sektörü 2024'ün ilk yarısında 15 milyar doların üzerinde ihracat gerçekleştirdi. Bu başarı, hem Türkiye ekonomisi hem de global ticaret açısından önemli bir kilometre taşı olarak kabul ediliyor.
Türkiye Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) verilerinden yapılan derlemeye göre, otomotiv sektörü 2024’ün Ocak-Haziran döneminde bir önceki yıla göre %8 oranında bir artış kaydetti. Bu dönemde Avrupa Birliği ülkelerine yapılan otomotiv ihracatında büyük bir ivme kazanıldı. Özellikle Almanya, Fransa ve İtalya gibi ülkeler, Türkiye’nin en fazla ihracat gerçekleştirdiği pazarlar arasında yer aldı.
Araştırma bulguları, Türk otomotiv sektörünün global ölçekte rekabet gücünü artıran faktörlerin başında, yenilikçi teknolojiler ve yüksek üretim kapasitesi olduğunu ortaya koyuyor. TİM Başkanı İsmail Gülle, bu artışın sürdürülebilir olabilmesi için teknolojik yatırımların önemine dikkat çekiyor: "Otomotiv sektörümüz, yenilikçi üretim anlayışı ve kaliteli ürün standartları ile küresel pazarda kendini kanıtlamış durumda. Elektrikli araçlar ve hibrit teknolojilerdeki gelişmelerle bu başarıyı daha da ileriye taşımayı hedefliyoruz."
Türkiye, elektrikli araç üretimi konusunda son yıllarda büyük adımlar atarak, otomotiv sektöründe bir dönüşüm sürecine girdi. 2024 yılında yapılan ihracatın önemli bir bölümünü, elektrikli ve hibrit araçlar oluşturdu. Türkiye’nin yerli otomobili TOGG’un da piyasaya sürülmesiyle birlikte, elektrikli araç ihracatında ciddi bir artış yaşandı. Bu durum, Türkiye'nin otomotiv sektöründe teknoloji odaklı bir dönüşüm yaşadığını ve küresel pazarda rekabet gücünü artırdığını gösteriyor.
Uluslararası Otomotiv Üreticileri Birliği (OICA) verilerine göre, elektrikli araç pazarı dünya genelinde hızla büyürken, Türkiye de bu büyümeden payını alıyor. Elektrikli araçların küresel ticarette daha fazla yer edinmesi, Türkiye’nin otomotiv ihracatındaki artışın en önemli dinamiklerinden biri haline geldi.
Otomotiv sektörü sadece araç üretimi ile değil, aynı zamanda otomotiv yan sanayisi ile de büyük bir ihracat potansiyeline sahip. 2024'ün ilk yarısında otomotiv yan sanayi ihracatı oranında artış gösterdi. Türk otomotiv yan sanayi üreticileri, Avrupa ve Amerika başta olmak üzere birçok ülkeye yüksek kaliteli yedek parça ve donanım ihraç ediyor. Özellikle Almanya, ABD ve Polonya gibi ülkeler, Türkiye’den en fazla yan sanayi ürünleri ithal eden ülkeler arasında yer alıyor.
Araştırma bulgularına göre, yan sanayideki bu büyüme, Türkiye’nin küresel tedarik zincirindeki stratejik konumunu daha da güçlendirdi. Otomotiv Yan Sanayi İhracatçıları Birliği verileri, Türkiye’nin yan sanayi ürünlerinin kalite ve dayanıklılık açısından dünya standartlarının üzerinde olduğunu, bu yüzden küresel pazarlarda tercih edildiğini ortaya koyuyor.
Otomotiv sektörü, Türkiye ekonomisine sağladığı döviz girdisi ve istihdam ile kilit bir rol oynuyor. 2024 yılında sektörde yaklaşık 500.000 kişi istihdam edilirken, otomotiv ihracatından elde edilen gelir Türkiye’nin cari açığının kapatılmasına önemli bir katkı sağladı. Ayrıca, Türkiye’nin lokomotif sanayi sektörlerinden biri olan otomotiv, ihracat başarısıyla diğer sanayi kollarına da örnek teşkil ediyor.
Sektördeki bu başarı, aynı zamanda Türkiye'nin sanayi üretiminde teknoloji ve inovasyona dayalı bir dönüşüm yaşadığını gösteriyor. Uzmanlar, otomotiv sektörünün küresel rekabette öne çıkabilmesi için Ar-Ge yatırımlarının ve üretimde sürdürülebilirliğin artırılması gerektiğini vurguluyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, otomotiv sektöründe daha fazla inovasyon ve dijital dönüşüm için teşvik politikaları üzerinde çalıştıklarını belirtiyor.
(Özkan Güngörmez)