Yaz aylarının gelmesiyle birlikte güneşin keyfini çıkarmak isteyenler, plajlara ve açık hava etkinliklerine yöneliyor. Ancak uzmanlar, rüzgârlı havalarda güneşlenmenin, güneşin zararlı ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalma riskini artırabileceği konusunda uyarıyor.
Güneşin yaydığı UV ışınları, cildimize doğrudan temas ederek hem kısa hem de uzun vadeli sağlık sorunlarına yol açabilir. UV-A ve UV-B ışınları, cilt kanseri, erken yaşlanma, güneş yanıkları ve göz hasarına neden olabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, cilt kanseri vakalarının büyük bir kısmı UV ışınlarına aşırı maruz kalmaktan kaynaklanmaktadır.
Rüzgârlı havalarda güneşlenmek, serinletici bir etki yaratır ve cildin sıcaklığını düşürerek güneşin etkilerini hafifletiyormuş gibi hissettirebilir. Ancak bu serinlik hissi, cildin UV ışınlarına maruz kalma süresini uzatabilir. Rüzgâr, terin buharlaşmasını hızlandırarak vücudun ısısını düşürür ve bu durum, kişinin güneşte daha uzun süre kalmasına neden olabilir. Sonuç olarak, farkında olmadan daha fazla UV ışınına maruz kalma riski artar.
Yapılan araştırmalar, rüzgârlı havalarda güneşlenmenin UV maruziyetini artırdığını göstermektedir. İspanya'da yapılan bir çalışma, rüzgârlı günlerde plajda vakit geçiren kişilerin, güneş yanığı riskinin %30 daha fazla olduğunu ortaya koymuştur. Bu durum, rüzgârın serinletici etkisinin yanıltıcı olduğu ve UV maruziyetinin farkına varılmadan arttığı gerçeğini gözler önüne sermektedir.
Başka bir araştırma ise, rüzgârın UV indeksini doğrudan etkilemese de, kişinin davranışlarını değiştirdiğini ve güneşte kalma süresini uzattığını göstermiştir. Rüzgârlı havalarda güneş kremi kullanımının azalması ve gölgede dinlenme sürelerinin kısalması da UV maruziyetini artıran faktörler arasında yer almaktadır.
Güneşin zararlı etkilerinden korunmak için en etkili yöntemlerden biri, geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanmaktır. Rüzgârlı havalarda, terleme ve rüzgârın etkisiyle güneş kremi daha hızlı etkisini yitirebilir. Bu nedenle, güneş kremi her iki saatte bir ve yüzme veya terleme sonrasında yeniden uygulanmalıdır.
UV ışınlarından korunmanın bir diğer yolu, koruyucu giysiler ve şapka kullanmaktır. Uzun kollu hafif giysiler, geniş kenarlı şapkalar ve UV korumalı gözlükler, cildinizi ve gözlerinizi güneşin zararlı ışınlarından korur.
Güneşin en yoğun olduğu saatlerde, yani 10:00-16:00 arasında, mümkünse gölgede kalmak en iyi korunma yöntemidir. Ayrıca, UV korumalı şemsiyeler ve tenteler de etkili bir koruma sağlar.
Rüzgârlı havalarda serinlik hissi yanıltıcı olabilir ve vücudun su kaybettiği fark edilmez. Bu nedenle, yeterli miktarda su tüketmek, vücudun hidratasyonunu sağlamak için önemlidir.
(Sema Yüksel Güngörmez)