Türkiye, dünya zeytin üretiminde önemli bir konuma sahip olan ülkelerden biri olarak öne çıkıyor. Sofralık zeytin üretiminde sağlanan rekor artış, hem iç piyasa hem de ihracat açısından büyük bir önem taşıyor. 2023 yılı itibarıyla yapılan araştırmalar, Türkiye’nin zeytin üretiminde elde ettiği bu başarının arka planındaki faktörleri ve ekonomik etkilerini gözler önüne seriyor.
2023 yılı zeytin hasat döneminde Türkiye, 1.2 milyon ton sofralık zeytin üretimi gerçekleştirdi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, bu üretim, 2022 yılına göre %20’lik bir artış göstermektedir. Bu artış, Türkiye’nin zeytin üretiminde rekora imza atarak, dünya genelinde zeytin üretiminde ilk üç sıradaki yerini korumasına yardımcı olmaktadır.
Zeytin üretimindeki bu artışın başlıca nedenleri arasında modern tarım tekniklerinin benimsenmesi, zeytin ağaçlarının daha verimli hale getirilmesi ve iklim koşularının uygunluğu yer almaktadır. Uzmanlar, sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaşmasının da zeytin verimliliğini artırdığına dikkat çekiyor.
Sofralık zeytin ihracatında da önemli bir artış gözlemleniyor. 2023 yılında Türkiye, 100 bin tonun üzerinde zeytin ihraç ederek, 150 milyon dolar gelir elde etti. İhracat rakamları, Türkiye’nin zeytin üretimindeki artışın uluslararası pazarda da olumlu yankılar bulduğunu gösteriyor. Zeytin ihracatı, Türkiye’nin tarım sektöründe önemli bir yer tutarak, ülke ekonomisine katkıda bulunuyor.
Ayrıca, zeytin üretiminin artması, yerel ekonomilere de olumlu yansımaktadır. Özellikle Ege ve Akdeniz bölgelerindeki çiftçiler, zeytin üretimindeki artışla birlikte gelirlerini artırma fırsatı buluyor. Zeytin, bu bölgelerde tarımın önemli bir parçası olarak, istihdam yaratma ve yerel kalkınmayı destekleme açısından da kritik bir öneme sahiptir.
Tüketici eğilimleri de sofralık zeytin pazarında önemli bir rol oynamaktadır. Sağlıklı yaşam trendlerinin artmasıyla birlikte, zeytin tüketiminin de yükseldiği gözlemleniyor. Zeytin, sağlıklı yağ asitleri, antioksidanlar ve vitaminler açısından zengin bir gıda maddesi olarak, beslenme alışkanlıklarında önemli bir yer edinmektedir. Araştırmalar, zeytin tüketiminin kalp sağlığını desteklediğini ve kronik hastalıklara karşı koruyucu etkiler sağladığını göstermektedir.
( Özkan Güngörmez )