Sonbahar mevsimi, renklerin değiştiği ve havanın serinlemeye başladığı bir dönem olsa da alerji sorunları yaşayanlar için bu mevsim zorlu geçebilir. Sonbahar alerjileri, özellikle polen, küf ve toz gibi alerjenlerin artmasıyla tetiklenir. Araştırmalar, sonbahar alerjilerinin yaygın olduğunu ve bu durumun birçok insanın yaşam kalitesini olumsuz etkilediğini göstermektedir.
Sonbaharda en yaygın alerjenlerden biri polenlerdir. Özellikle ragweed (ambrosia) adı verilen bitki türü, sonbahar aylarında yoğun miktarda polen üretir. Bu polenler, rüzgar yoluyla kilometrelerce uzağa taşınabilir ve solunum yoluyla alındığında alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Amerikan Alerji, Astım ve İmmünoloji Koleji'ne göre, ragweed polenleri Amerika Birleşik Devletleri'nde yaklaşık 23 milyon kişiyi etkiler.
Sonbahar mevsiminde bir diğer önemli alerjen ise küf sporlarıdır. Nemli yapraklar ve diğer bitki örtüleri, küflerin üremesi için ideal bir ortam sağlar. Küf sporları, solunum yoluyla alındığında alerjik reaksiyonlara, burun tıkanıklığına, hapşırmaya ve gözlerde sulanmaya neden olabilir.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, sonbahar alerjilerinin artış gösterdiğini ve iklim değişikliğinin bu durumu tetikleyebileceğini ortaya koymuştur. Harvard Üniversitesi'nde yapılan bir çalışma, artan sıcaklıkların ve değişen yağış modellerinin, bitkilerin polen üretim dönemlerini uzattığını ve bu nedenle sonbahar alerjilerinin daha uzun sürdüğünü göstermiştir.
Başka bir araştırma ise, alerjilerin sadece dış mekanla sınırlı kalmadığını, iç mekanlardaki toz akarlarının da sonbahar aylarında arttığını ve bu durumun alerji semptomlarını kötüleştirdiğini belirtmiştir. 2023 yılında yapılan bir çalışmaya göre, sonbahar alerjileri olan kişilerin yaklaşık %30'u, ev tozu akarlarına karşı da duyarlılık geliştirmiştir.
Alerjilere karşı korunmak için bazı önlemler alınabilir. Öncelikle, alerjenlerin yoğun olduğu dönemlerde dışarı çıkmaktan kaçınmak, pencereleri kapalı tutmak ve hava filtreleri kullanmak faydalı olabilir. Ayrıca, ev içindeki nem oranını düşük tutmak, küf oluşumunu engellemek için önemlidir. Düzenli olarak burun yıkama ve doktor tavsiyesi ile antihistaminik ilaçlar kullanmak da semptomları hafifletebilir.
(Ayşe Candan)