Son yıllarda yenilenebilir enerjiye yönelik yatırımlarını hızlandıran Türkiye, 2024 ve sonrası için yeni projelerle sektörde öncü bir rol üstlenmeyi hedefliyor. Hükümetin desteğiyle hayata geçirilen yenilenebilir enerji politikaları ve özel sektörün projelere gösterdiği yoğun ilgi, ülkenin enerji ihtiyacını karşılamada sürdürülebilir çözümler sunmaya katkı sağlıyor. Yenilenebilir enerji yatırımlarını artırmaya yönelik hazırlıklar, Türkiye’yi Avrupa'nın önde gelen enerji oyuncularından biri yapma potansiyeli taşıyor.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) raporlarına göre, Türkiye’nin yenilenebilir enerji kurulu gücü son 5 yılda %60 artış gösterdi. Bu büyümenin arkasında, güneş, rüzgar, biyokütle ve jeotermal enerji gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik artan talep yer alıyor. Avrupa Komisyonu tarafından yapılan bir araştırmada, Türkiye’nin coğrafi konumunun güneş enerjisi için yüksek verim sağladığına dikkat çekiliyor. Ayrıca, Türkiye'nin Akdeniz ikliminin sağladığı avantajlarla birlikte rüzgar enerjisi yatırımlarının da hız kazandığı vurgulanıyor.
Boğaziçi Üniversitesi Enerji Politikaları Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir araştırma, Türkiye’nin yenilenebilir enerji potansiyeline dikkat çekiyor. Araştırmaya göre, Türkiye’de yıllık olarak 400 TWh’ye yakın güneş enerjisi, 150 TWh rüzgar enerjisi, 20 TWh jeotermal enerji potansiyeli bulunuyor. Bu potansiyel, Türkiye'nin enerji ihtiyacının tamamına yakınını yenilenebilir kaynaklardan karşılayabileceğini ortaya koyuyor.
Ayrıca, Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı’nın (IRENA) raporunda, Türkiye'nin bu alandaki yatırımlarının artması durumunda 2030 yılına kadar 100 binden fazla yeni istihdam yaratabileceği belirtiliyor. Bu durum, yenilenebilir enerji yatırımlarının sadece enerji sektöründe değil, ekonomik ve sosyal alanda da olumlu etkiler yaratacağına işaret ediyor.
Türkiye’nin yenilenebilir enerji yatırımlarında ivme kazanmasıyla birlikte birçok yeni proje de gündeme gelmiş durumda. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından yapılan açıklamalara göre, özellikle rüzgar ve güneş enerjisinde Türkiye’nin kurulu gücünü %30 daha artırması bekleniyor. Karapınar’da kurulan dev güneş enerjisi santrali projesi bu doğrultuda atılan en önemli adımlardan biri olarak öne çıkıyor.
Rüzgar enerjisinde ise Çeşme, Balıkesir ve Hatay gibi rüzgarın yüksek olduğu bölgelerde yeni santral projeleri hayata geçirilecek. Türkiye Rüzgar Enerjisi Birliği (TÜREB) tarafından yapılan açıklamaya göre, Türkiye’nin rüzgar enerjisi kurulu gücünü 2024 yılı sonuna kadar 12.000 MW’a çıkarması hedefleniyor. Bu projeler tamamlandığında, Türkiye’nin Avrupa’da en fazla rüzgar enerjisi üreten ülkeler arasında ilk 10’a girmesi bekleniyor.
Yenilenebilir enerjiye olan yatırımlarını artıran Türkiye, sadece enerji üretiminde değil, aynı zamanda yenilenebilir enerji teknolojileri üretiminde de adını duyurmaya başladı. Türkiye’nin yerli üretim kapasitesini geliştirmek için yaptığı yatırımlar sayesinde güneş paneli, rüzgar türbini ve enerji depolama sistemleri üretimi gibi alanlarda önemli bir ivme kazandı. Türkiye’deki firmalar, yurtiçi projeler için ürettikleri ekipmanları aynı zamanda yurtdışına ihraç ederek Türkiye ekonomisine katkı sağlıyor.
Özellikle Çin ve ABD gibi küresel enerji devlerinin Türkiye’ye yatırım yapmak istemesi, Türkiye’yi yenilenebilir enerji teknolojileri alanında uluslararası bir merkez haline getirme potansiyeline sahip. BloombergNEF tarafından yapılan bir değerlendirmede, Türkiye’nin 2023 yılında yenilenebilir enerji yatırımları açısından Avrupa’da en fazla yatırım çeken ülkelerden biri olduğuna vurgu yapıldı. Türkiye’nin uygun maliyetlerle enerji üretebilmesi ve bölgesel bir enerji üssü olma hedefi, bu ilgiyi artırıyor.
Türkiye’nin yenilenebilir enerji yatırımları, hem enerji güvenliğini artırmak hem de enerji bağımsızlığını sağlamak adına büyük önem taşıyor. Bu kapsamda hayata geçirilecek projeler ve gelişen yerli üretim kapasitesiyle Türkiye, bölgesel ve küresel enerji pazarında daha etkin bir konuma gelecek. Uzmanlar, bu adımların Türkiye’yi enerji ithalatını azaltarak çevre dostu bir enerji üretim merkezi haline getireceği görüşünde birleşiyor.
(Ramazan Gültaş)