Yaşlılık döneminde ortaya çıkan sağlık sorunları, yalnızca fiziksel sağlığı değil, sosyal yaşantıyı da olumsuz etkileyebilir. Son yapılan araştırmalar, yaşlı bireylerde artan sağlık problemlerinin, sosyal izolasyon riskini önemli ölçüde artırdığını gösteriyor. Yaşlı bireyler, hareket kabiliyetinin azalması, kronik hastalıklar, işitme ve görme kaybı gibi sorunlar nedeniyle daha fazla yalnızlık hissetmekte ve sosyal çevrelerinden kopma riskiyle karşı karşıya kalmaktadır.
2023 yılında İngiltere’de yapılan geniş çaplı bir çalışma, sağlık sorunlarıyla mücadele eden yaşlı bireylerin, sosyal izolasyona daha yatkın olduğunu ortaya koydu. Bu araştırma, 65 yaş üstü yaklaşık 5.000 kişi üzerinde gerçekleştirildi ve sağlık problemleri yaşayan bireylerin %45’inin düzenli olarak sosyal etkinliklere katılmadığını, %30’unun ise kendilerini yalnız hissettiğini gösterdi. Özellikle kronik rahatsızlıkları olan yaşlıların, bu yalnızlık duygusunu daha derin yaşadığı belirtildi.
Sosyal izolasyon, yaşlı bireylerde psikolojik ve fiziksel sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Araştırmalar, yalnızlık hissi ve sosyal çevreden uzaklaşmanın depresyon, anksiyete ve hatta demans gibi zihinsel sağlık sorunlarına yol açabileceğini göstermektedir. Ayrıca, sosyal destek eksikliği, yaşlıların sağlık hizmetlerine erişimini zorlaştırabilir, bu da mevcut sağlık sorunlarının daha da kötüleşmesine neden olabilir.
Uzmanlar, yaşlı bireylerin sosyal izolasyonla mücadele etmesi için çeşitli stratejiler öneriyor. Öncelikle, sağlık sorunlarıyla başa çıkmada destekleyici programların oluşturulması gerektiği vurgulanıyor. Örneğin, yaşlı bireylerin hareket kabiliyetini artırmaya yönelik fizik tedavi programları ya da işitme cihazları gibi teknolojik çözümler, sosyal izolasyon riskini azaltabilir.
Ayrıca, yaşlı bireylerin sosyal bağlantılarını sürdürebilmeleri için topluluk etkinliklerine katılım teşvik edilmelidir. Gönüllü organizasyonlar, yaşlı merkezleri ve sosyal hizmetler, bu bireylerin yalnız kalmalarını önleyici programlar sunabilir. Araştırmalar, bu tür etkinliklerin yaşlı bireylerin yalnızlık hissini azalttığını ve sosyal bağlarını güçlendirdiğini göstermektedir.
Teknolojinin de sosyal izolasyonu azaltmada önemli bir rol oynayabileceği belirtiliyor. Pandemi döneminde yaygınlaşan çevrimiçi iletişim araçları, yaşlı bireylerin sevdikleriyle bağlantı kurmasını sağladı. Araştırmalar, dijital becerilere sahip yaşlıların, sosyal izolasyon riskinin %20 daha düşük olduğunu ortaya koydu. Bu nedenle, yaşlı bireylerin dijital teknolojileri kullanmaları teşvik edilerek, sosyal ağları güçlendirilebilir.
(Ayşe Candan)