Kilisenin yıkılması Nilüfer’in hatası

FSMÜ öğretim görevlisi Doç. Dr. Ömer Dabanlı, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada bina bakımsız kalsa bile yıllarca yıkılmaz dediği binanın restorasyon hatası olduğunu söyledi. Vakıflar Bölge Müdürlüğü’nün ön raporunda da restorasyon hatası olduğuna yer verildi.

Hizmet yerine algı operasyonuyla 20 yılı aşkın bir süredir Nilüfer’i yöneten CHP zihniyeti, iş bilmezliğinin faturasını başka kurumlara kesmek istese de gerçekler ortaya çıkmak için zaman beklemiyor. Önceki gün Özlüce Aziz Georgios Rum Kilisesi’nin gece vakti bir bölümünün yıkılmasının ardından soluğu 124 yıllık binanın önünde alan CHP’li Nilüfer Belediye Başkanı Turgay Erdem, 2013 yılında ellerinden alınan binanın yıkılmasından sorumlu olan kişiler ve kurumlar hakkında hukuki yollara başvuracaklarını açıkladı. Metruk bir haldeyken Nilüfer Belediyesi tarafından restore edilerek kültür evine dönüştürüldüğünü söylediği binanın, Vakıflar Bölge Müdürlüğü'nün açtığı dava sonucu bu kuruma geçen Özlüce Kilisesi’nin bakımsızlıktan yıkıldığını iddia eden Erdem, 2013 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğü bize dava açtı ve yapı onlara verildi. Burası bizim için önemli bir merkezdi. Bursa'nın Ayasofya'sıydı burası. Mustafa Bozbey döneminde 2 milyona yakın para harcadık. Uzmanlar getirdik. 2016 yılında çatlaklar oluştu. Tekrar uzmanları çağırdık ve vakıflardan onarmamız için rica ettik. Ama kabul etmediler. 2019 yılında tekrar bize kiralayın, biz bu yapıyı koruma altına alalım, onaralım dedik, ama yine kabul etmediler. Şimdi burası yıkıldı. Bunun sorumlusu kim? Dava açacağız. Bu yapının bir kısmı daha yıkılacak illa ki. Biz bu yapıyı tekrar ayağa kaldırmak istiyoruz. Bu yapıyı gelecek nesillere aktarmak istiyoruz. Yapmakta gönüllüyüz" ifadelerini kullandı.

GERÇEKLER ORTAYA ÇIKTI

Ancak binanın bakımsızlıktan değil Nilüfer Belediyesi’nin hatalı restorasyonunu nedeniyle yıkıldığı bir gün geçmeden ortaya çıktı. Yavuz hırsız ev sahibini bastırır misali kendi hatalarını gizlemek için yüksek sesle başka kurumları hedef gösteren Nilüfer Belediyesi ile CHP Nilüfer İlçe Başkanı Fırat Yılmaz’ın, söylediklerinin gerçeği yansıtmadığı iki kurumdan gelen açıklamalarla gün yüzüne çıktı.

RESTORASYON HATASI

Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi Öğr. Üyesi Doç. Dr. Ömer Dabanlı, sosyal medya hesabından binayla ilgili açıklamalarda bulundu. Tarihi binanın bakımsız kalsa bile yıllarca yıkılmayacağını vurgulayan Dabanlı, “Bir ara cami olarak da kullanılan, Aziz Georgios Rum Kilisesinin (19.yy) narteksi yıkıldı. Bu binalar bakımsız kalsa bile yıllarca yıkılmaz.  Peki Nilüfer Belediyesi'nce 10 yıl önce restore edilen bina neden yıkıldı? Cevap: Yanlış Restorasyon!” ifadelerini kullandı. Restorasyon hatalarını da sıralayan Dabanlı, “Tuğla ayakların altında kaide yok! Narteksin tuğla ayaklarının tabanında kaide olmadığı, hatta bitkilerin bulunduğu görülüyor. Demek ki nem var.  Nemli ortamda bu tuğlaların eriyip bozulması çok hızlı olur. Neticede ayaklar zayıfladığında cephe de göçecektir. Ancak deprem gibi yatay bir yük etkisinde ortaya çıkabilecek bu Narteks duvarının düzlem dışı hasarı başka türlü açıklanamaz.  Dikkat edilirse duvarlarda demir kılıçlar da var, ancak herhangi bir şekilde yapıyı tutamamış.  Çünkü hasar yatay yükten değil, düşey yükten kaynaklı. Binanın örgü tekniğine dikkat edildiğinde, sadece kendini taşıyan duvarların almaşık, üzerinde epeyce yük olan ayakların ise tuğla örgülü olarak yapıldığı görülüyor. Bu durum da pek alışılmış değil, zira almaşık örgü daha sağlamdır. Narteks ayakları müdahale görmüş olmalı. Yüklenicilerin restorasyon sonrası 15 yıl sorumluluğu devam ediyor. Restorasyon tamamlanalı henüz 11 yıl olmuş. Binanın diğer cephelerinde de yıkılan narteksteki gibi tuğla ayaklar var, bunlar da potansiyel riskli elemanlar. Binanın tuğla örgülü ayaklarının tam dibine aydınlatma elemanlara yerleştirilmiş.  Zeminden gelen nem, aydınlatma elemanlarının ortaya çıkardığı ısı ile çok daha hızlı bir buharlaşma sürecine girebilir.  Bu tür durumlar "hızlandırılmış bir eskitme deneyi" gibidir.” dedi.

PROJEDE OLMAYAN HAVALANDIRMA

Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan ön incelemede de Nilüfer Belediyesi’nin restorasyon hatası net bir şekilde ortaya çıktı. 202 yatırım programında restorasyonu olan Özlüce Camii binasının yıkılan bölümünde yer alan havalandırma sisteminin binaya ek bir yük getirdiğine vurgu yapılırken, bunların Koruma Bölge Kurulu’nun onayladığı projede olmadığı ifade edildi. 2009 yılında Nilüfer Belediyesi’nin yaptığı restorasyondan sonra duvarlarda çatlakların oluştuğu, zemininde kabarmalar olduğuna vurgu yapılırken, restorasyonun hatalı yapıldığına yer verildi.

Alpaslan YILDIZ