Koruma Kurulu ve Büyükşehir inat ediyor! İpe un seriyorlar

Büyükşehir Belediyesi Pınarbaşı mevkiinde bulunan 1615 yılında Karamacık Ahmet Kanuni Dede Efendi tarafından kurulan Bursa Mevlevihanesi’ni  üzerinde su deposu bulunduğu gerekçesiyle restore etmeye yanaşmıyor.

Tarihi mirasa sahip çıktığını bildiğimiz Büyükşehir Belediyesi su deposunu bahane ederek ipe un seriyor.

Hatırlanacağı üzere Şehir Gazetesi olarak Pınarbaşı mevkiinde bulunan Bursa Mevlevihanesi’nin ihyası üzerine haber yapmıştık. Tarihi ve kültürel değerlere sahip çıkan ve bunu gelecek kuşaklara aktarmak için gayret sarf ettiğine inandığımız Büyükşehir Belediyesinin dikkatini, yaptığımız haberlerle Bursa Mevlevihanesi’ne çekmeye çalıştık. Ne yazık ki Büyükşehir Belediyesi, yandaki cevap metininde de açıkça görüleceği üzere, ata yadigarı bir mirasın üzerine oturmuş 60 senelik bir su deposunu bahane göstererek ipe un sermeye devam ediyor üstelik teknik imkanların bu derece gelişmiş olduğu bir devirde. Konu ile alakalı olarak Safiyyuddin Erhan’ın kaleme aldığı bir yazıyı yayımlıyoruz:

Bursa Mevlevihane’si hakkında Mimari değerleri civarındaki orijinal dokusuyla muhafaza etmek bilincinde bir usul iken, Mevlevihane bitişiğindeki ahşap dokuya, biçimine getirip yıkarak elde ettiği alana, projelendirdiği otoparkı yapabilecekken, eldeki eski Mevlevihane röleve ve planlarına göre mevcut türbe ile yola aynı hizada cephe veren Mevlevihane’nin harem ve selamlık dairelerinin ileride inşa edilecek kısmına 2.9.2012 tarihinde içerden istinat duvarları çekerek, olabilecek bir restorasyon faaliyetine su deposunda olduğu gibi Büyükşehir Belediyesi yeni engeller koymaktadır.

Bursa kent konseyi tarihi kültürel miras çalışma grubunun Bursa Belediyesine Mevlevihane’nin ihyası ile alakalı müracaatına verilen cevapta, teknik ve statik açıdan ömrünün doldurmuş 60 senelik sadece suların geçiş yolu olarak kalan günümüz kalabalık nüfusuna layıkıyla hizmet eden haldeki sıradan bir deponun varlığını engel göstermeye devam ettiği gibi, sahanın tamamını tescil etmeyen koruma kuruluşlarına 25.2.2011 tarih ve 6585sayıyla hazırladığı bir projeyi onaylatıp, Mevlevihane’nin ihyasını yer döşemesi izlerinde bırakacağı ifadelerinden anlaşılmaktadır.Mevlevihane’nin kuzeyinde bulunan ve tamir edilerek yükseltilen  geçmiş sağların müdafaa vasıtası olan Bursa surları ,hisar semtinin Uludağ’a bakan ufkunu kapayıp,  civara yapılan ve kapı olduğu iddia edilen kapısız kapılar,yoldaki geçişi daraltmaya sebep olmuşken, belediyenin ihyada öndeki verdiği surlara hiçbir engeli olmayacak zemin ve  üzerindeki bir kattan ibaret Mevlevihane’nin  ihyası zemin örneği azalan ahşap mimarimizden yeni nesillere ölçüler  aktarabileceği gibi ,16 sütunla ahşap iç kubbeli Semahanenin çok amaçlı bir salon  olarak, harem ve selamlık dairelerinin,satılan ve yıkılan Bursa dergahlarından toplanıp Bursa müzesi depolarında tutulan,tasavvuf kültürümüzün zengin örnek eşyalarını  İstanbul Galata Mevlevi hanesindeki gibi faal bir müze olarak kullanılması,eski Bursalılar namına yerel gündem tarihi kültürel miras çalışma grubu olarak yegane dileğimizdir.

Mevzu-u bahs Bursa Mevlevihane’si 1023. hicri 1615 Miladide Karamacık Ahmet Kanuni Dede Efendi tarafından Pınarbaşı mevkiinde kurulup,  vakıf ve inşasıyla yakın zamana kadar ayakta kaldığı halde 1953 senesinde Bursa Belediyesince, zamanın Yüksek Anıtlar Kurulunun müdahil olmamasından istifadeyle yıktırılıp boşaltılan alanın bir kenarına 3000 m karelik bir su deposu yaptırılmıştır. Bu yıkımda eski türbe alakasız bir üslupta yenilenmiş olup, yanındaki küçük dış haziresiyle günümüze gelebilmiştir.2006 senesinden beri Bursa Kültür Varlıklarına Koruma Kuruluna eski Mevlevihane sahasının, su deposu örneğinden olduğu gibi ileride yapılabilecek bir ihya faaliyetine engel olması muhtemel başka tesisler yapılmasına mani olunmasını sağlayacak şekilde, sadece türbe ve hazirenin değil sahanın tamamen tescilini talep etmiştik. Koruma kurulunun şimdiye kadar aldığı tescil kararları için, belediyeler ve kurucularından izin almasının mutadan olmadığı halde, su işlerinden gelen menfi cevaba istinaden deponun varlığı müddetince Mevlevihane’nin eski yerine yapılamayacağı kararını alıp, alanın bütününü, itirazımıza rağmen kabul etmemiştir. Özel mülkiyette sıradan tescilli parsellere her türlü müdahalede bulunabilen Bursa Koruma Kurulunun, ahşap mimari tarihimizin mühim bir örneğine gerekli titizliği göstermemesi neticesinde, Bursa Büyük Şehir Belediyesi, hudutlarımız haricindeki Üsküb’de bir Rıfai dergahının ihyasına teşebbüs ettiği halde,taleb ve ikazlarımıza ve lafzı vaatlerine rağmen Bursa Mevlevihane’sinin ihyasını programına almamakta direnmektedir.