Kaçak akaryakıta hapis cezası kalkıyor, para cezası geliyor

Yeni hazırlanan kanun tanımı, "kaçak akaryakıt" şeklinde değiştiriliyor.


Türk ekonomisinin milyarlarca lira kayba uğramasına sebep olan kaçak akaryakıtla ilgili hazırlanan yeni kanun taslağı endişelere yol açtı. Düzenlemede "Marker'sız veya eksik marker'lı yakıt kaçak sayılır" tanımı kanundan çıkarılıyor. Kaçağın ispat zorunluluğu da kamu kurumlarına veriliyor. Taslak bu haliyle kanunlaşırsa kaçak akaryakıta sadece idari para cezası verilecek.

Akaryakıt kaçakçılarının en büyük korkusu olan hapis cezası caydırıcılığını yitiriyor.

Yeni hazırlanan kanun tanımı, "kaçak akaryakıt" şeklinde değiştiriliyor. Mevcut Petrol Piyasası Kanunu'nda yer alan "Marker'sız veya eksik marker'lı yakıt kaçak sayılır" hükmü kaldırılıyor. Ayrıca yeni düzenleme ile kaçak akaryakıtın ispat zorunluluğu da kamu kurumlarına veriliyor.

Zaman gazetesinin haberine göre; Hazırlanan yeni kanun taslağına göre kaçak petrol tanımı ‘kaçak akaryakıt’ şeklinde değiştiriliyor. ‘Caydırıcılığın’ en önemli unsuru olan hapis cezası için ise ispat yükümlülüğü kamu kurumlarına veriliyor.

Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonunda Türk ekonomisine milyarlarca lira kayba neden olan kaçak akaryakıtta mücadele için yeni bir kanun taslağı hazırlandı. Taslak, kaçak akaryakıtla mücadele şeklini değiştiriyor. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı çevrelerinden alınan bilgiye göre “Kaçakçılıkla Mücadele ve Gümrük Kanunu ile bazı kanunlarda” değişikliğe gidiliyor. Hazırlanan yeni taslakla Petrol Piyasası Kanunu’nda yer alan kaçak akaryakıt tanımı değiştiriliyor. Yürürlükteki kanunda yer verilen “Kaçak petrol (Madde 2); a) Kurumca belirlenen seviyede ulusal marker içermeyen akaryakıtı, b) Kanuni yollarla Türkiye’de serbest dolaşıma girdiği belgelendirilemeyen veya menşei belli olmayan petrolü ve petrol ürünlerini” tanımı değiştiriliyor. Yeni taslakta, kaçak akaryakıt ibaresine yer veriliyor. Mevcut kanunda petrol veya ürünün sahibi kişi veya kurum “Akaryakıtın ülkeye yasal yollardan girdiğini belgelerken” yeni taslakla ispat zorunluluğu kamu kurumlarına veriliyor.
Taslağın bu şekliyle kanunlaşması halinde, kaçakçılıkla mücadelenin zorlaşacağı belirtiliyor. Sektör kaynaklarına göre halen denetimlerde EPDK tarafından belirlenen miktarlarda marker olmayan veya marker’sız yakıt kaçak sayılıp idari para cezası kesiliyor. Ayrıca, hapis cezasını da içeren adli süreç başlatılıyor. Bunun için akredite laboratuvarın raporu yeterli bulunuyordu. Tasarıya göre marker içerme şartı kalkıyor. Kamu otoritesi kaçağı ispat edecek. Aksi halde, idari para cezasına rağmen adli süreç başlatılması zorlaşacak.

Marker Ocak 2007’de başladı

Benzin, motorin ve biodizel türü akaryakıt ürünlerine Ocak 2007’de başlayan marker eklenmesi işlemi ilgili lisans sahipleri tarafından akaryakıt tesislerinde kurulan otomatik dozaj kontrollü enjeksiyon sistemleri aracılığıyla yapılıyor. Kanun gereği ‘marker’ denetimini EPDK yapıyor. Marker’sız veya marker seviyesi düşük olan ürünü bulunduran rafineri, dağıtım şirketi veya istasyon hakkında akredite laboratuvarlar tarafından rapor düzenleniyor. İlgili şirkete idari para cezası kesiliyor. Ayrıca adli makamlara da kaçak yakıt sebebiyle suç duyurusunda bulunuluyor.

Başbakan: Büyük babalar yapıyor

Akaryakıt kaçakçılığı Mart 2006’da hazırlanan bir raporla devletin üst makamlarına sunulmuştu. Raporda bütün tedbirlere rağmen kontrol altına alınamayan akaryakıt kaçakçılığının “Nitelikli terör suçu” kapsamına alınması istenmişti. 2006’da hazırlanan ve ‘GİZLİ’ ibaresi ile ilgili makamlara gönderilen “Türkiye’de petrol kaçakçılığının boyutları” konulu rapora göre, kaçakçılıkla elde edilen paranın bir bölümü terör örgütlerinin finansmanına aktarılıyor. Başbakan Tayyip Erdoğan da aynı dönemde akaryakıt kaçakçılığıyla ilgili “büyük babalar” tarafından yapıldığı yorumunda bulunmuştu.

‘Kaçağın boyutu 8 milyar dolar’

TBMM bünyesinde kurulan Kaçak Akaryakıtı Araştırma Komisyonu Temmuz 2005’te bir rapor hazırladı. Rapora göre kaçağın yıllık boyutu 8 milyar doları buluyor. Devletin yıllık vergi kaybı ise 2,5 milyar dolar. Satışa sunulan akaryakıtın yaklaşık yüzde 20’si rapora göre kaçak. Öte yandan Emniyet’in  akaryakıt kaçakçılığı ile mücadele kapsamında yaptığı yılın ilk 9 ayındaki operasyonlarda  piyasa değeri 48 milyon TL’lik kaçak akaryakıt ele geçirildi.