Preg Streep’e göre, “Annelerimiz hakkında kötü konuşmama tabusu ve tüm annelerin sevecen olduğuna dair efsaneler, anneleri tarafından yeterince sevilmemiş kızları daha da yalnızlaştırıyor.” (Psychologytoday.com. çev: Ebrar Güldemler. http://ailevecocuk.net/annelerinden-sevgi-gormeyen-kizlarin-yaralari/)

 

Geçen hafta boyunca sosyal medya hesabımda ‘Türk kadınlarının, erkeklerini üç kelimede nasıl tanımladıkları’ sokak röportajından hareketle, erkeklerin ‘kabalığı’ ‘şiddet eğilimli olmaları’ tartışıldı. Çok çeşitli arkadaşlarım birbirlerinden farklı görüşler ifade etmişler ve konu ‘Erkekleri yetiştiren annelerin de kadın olduğu’ noktasına kadar gelmişti. Konu erkekleri hangi kadınların, nasıl yetiştirdiklerina gelince çok fazla konuşan, yazan olmuyor. Kadınların ‘Erkek çocuk takıntısı’ /‘Erkek çocuk fetişizmi’nden kaynaklı, kız çocuklarına yaptıkları zulüm, ayrımcılık ve psikolojik şiddete gelince, çok az insan konuşuyor. Erkek şiddeti ve kaynana şiddeti hakkında konuşmaya gelince bülbül kesilen kadınlar, ‘Anne Şiddeti’ söz konusu olunca lal kesiliyorlar. Bunun sebebini bir psikolog olan ‘Preg Streep’ çok güzel tespit etmiştir.

 

‘Annem görür, ya da bir gören olur da anneme söyler’ diye korkanlar/ çekinenler özelden yazmayı tercih ediyorlar. Erkek çocuklarına göre çok hakir/ hor gördükleri kızlarının tüm yaşamlarının her an içine zebellah/ Münker –Nekir/ demoklesin kılıcı gibi dalan kadınların bizzat yaptıkları zulmün yanısıra ‘Erkek/ koca şiddetindeki paylarının’ da araştırılması gerekir. Ayrıca erkek oğul fetişizminin de ‘El Kızı’/ ‘Gelin’in hayatını zindana çevirmesi ve bunun kadına yönelik şiddet/aile içi şiddet/ kadın cinayetlerindeki etkisi konusu sosyal psikologların araştırmasını bekleyen bakir bir konudur.

 

Preg Streep, kendi deneyimleri ve birçok kadınla konuşması sonucunda ‘Sevgisiz Anneler’in kızlarında ortaya çıkan travmaları 7 maddede özetliyor:

“1. Özgüven eksikliği: Sevilmemiş bir kız evlat, kendisinin sevgiye ve ilgiye değer olduğunu bilmez.
2. Güven eksikliği: “Neden insanlar benimle arkadaşlık etmek ister, her zaman merak etmiştim. Benimle arkadaş olmak isteyen birinin gizli bir amacı olup olmadığını düşünmeden edemezdim…”

Sınır koymakta zorlanma: Çoğu kız çocuğu, annesinin dikkatinin ve ilgisinin eksikliği sonucunda, yetişkin ilişkilerinde hep ‘Etrafı memnun eden kişi’ rolünü üstlendiğini anlatır.
4. Kendini olduğu gibi görmekte zorlanmak: “Annem çocukken başarılarıma değil, kusurlarıma odaklanmayı öğretti. Üniversiteden sonra birkaç işe girdim ve her seferinde patronlarım gelişmek için yeterince çaba göstermediğimden şikayet ettiler. Nihayetinde kendime sürekli olarak annemin gözleri ile bakarak sınırlandırdığımı fark ettim.”
5. Gerçeği görmezden gelmek: Özgüven eksikliği ve korku, sevilmemiş bir kız çocuğunu savunma pozisyonuna getirebilir.
Aşırı hassas olmak: Sevgisiz büyümüş olan bir kız çocuğu, haklı olsun olmasın, en küçük bir eleştiriye karşı hassasiyet gösterebilir.
İlişkilerinde anneyle kurduğu payı kopyalamak: …Hepimiz bildiğimiz ve tanıdık gelene yöneliriz. Bu durumlar sonunda bizi mutsuz etseler dahi rahattırlar. Çünkü tanıdık gelirler…”

 

Her türlü şiddetin/ baskının kaynağının tartışılması, konuşulması, araştırılması gerektiği gibi, ‘Kutsal Anne’ figürünün Çocukları ve özelde kızlarının yaşamındaki olumsuz yansımaları ve aile içi şiddette/ mutsuzluktaki etkisinin de konuşulması, tartışılması ve araştırılması gerekir diye düşünüyorum.

Annelerimize sınır çizmek ve eleştirmek kesinlikle onların hakkında ‘Kötü konuşmak’ değildir. Hz. İbrahim’in yaptığı ve Hz. Lokman’ın öğütlediği gibi bazı konularda ‘Onlara itaat etme’mekle birlikte, dünya ilişkilerinde onlara olumlu bir şekilde davranmak’ ve onlara ihsanda bulunmak mümkündür.