Sigara içenlerin her zaman bir bırakma planı vardır ancak bunun için doğru zaman bir türlü gelmez. Sigaranın zararlarından konuşulan sohbette mutlaka, “bırakmıştım ama” ya da “ben de bırakmak istiyorum fakat” gibi başlayan ve ardından mazeretler sıralayan cümleler sık sık duyarız. Uzmanlar, sigara bırakma kararının ertelenmemesi gerektiğini, etkili bir sonuca ulaşmak içinse içmek isteği oluştuğunda bunu birkaç dakika geçiştirmenin bile olumlu sonuca ulaşmakta önemli bir adım olacağını söylüyor. 

“Ben fazla içmiyorum ki” gibi savunma cümlelerinin de pek gerçekçi olmadığına dikkat çeken Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, kullanmaya yönelik yoğun bir istek ve karşı konulamaz bir dürtünün hissedilmesinin de bağımlılık kriterleri arasında sayıldığını ifade ediyor. Güz, sigara yerine kullanılan elektronik sigaraların da akciğer kanseri riskini artırdığına dikkat çekiyor ve 3-5 dakikalık ertelemeler ile bağımlılıktan kurtulmanın mümkün olabildiğini vurguluyor.

Ara sıra içiyorum diyen herkesin bir bağımlı adayı olduğunu vurgulamakta fayda var, çünkü Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, ayda 3-4 sigara içenlerin zamanla daha sıok ve fazla miktarda içtiği bilgisini paylaşıyor. Hatta şu çarpıcı bilgiyi de mutlaka aktarmalıyım diye düşünüyorum, değil 3-5 tane, sadece tek 1 tane içmek bile bakın nelere sebep oluyor: “Tek bir adet sigara tüketiminin bile başta akciğer olmak üzere dudak, ağız, dil, gırtlak, böbrek, pankreas, özofagus ve mesane kanserleri, kronik bronşit ve kalp hastalıkları gibi çeşitli hastalıklara yol açan faktörlerin en önemlilerinden birisi olduğu bilimsel açıdan da kanıtlanmış bir gerçektir.” 

Alışkanlıktan kurtulamayanların kendini savunduğu alternatiflerden biri olan elektronik sigara da sanıldığı kadar masum değil;  Elektronik sigara veya nikotin bandı diye adlandırılan ve sigaraya göre zararının daha az olduğu sanılan pek çok yöntemin olduğunu belirten Uzman Klinik Psikolog Gürler Güz, “Dünya Sağlık Örgütü’nün 2020 yılında bu konu ile ilgili yapmış olduğu bir açıklamasında en az tütün ürünleri kadar elektronik sigaraların da zararlı olduğu, özellikle akciğer rahatsızlıklarının olası riskini daha da arttırdığı bildirildi. Sıvı nikotin olarak kullanılan elektronik sigaralar toksik olabilecek farklı ve zararlı pek çok kimyasalı içeriyor. Dolayısıyla geri dönüşü olmayacak farklı fiziksel sıkıntılara yol açabileceği, en az sigara kadar zararının olduğu unutulmamalı.” dedi.

Peki bırakmak için ne zaman nereden başlanmalı ve nasıl bir yol izlenmeli?

Bakınız doktorumuz bu konuda ne öneriler paylaşıyor: “Bol egzersiz yapılmalı, bir süre tetikleyici ortamlardan, hatırlatıcı yiyecek ve içeceklerden uzak durulmalı. Kullanımı hatırlatacak boş vaktin minimumda tutulması ve gün içerisinde meşguliyetlerin olması oldukça önemlidir. İçmeyi ertelemek isteğin azalmasına ve kaybolmasına neden olacağı için 3’er ya da 5’er dakikalık ertelemelerde bulunmak da bırakma konusunda yardımcı olacaktır. Tüm bu yöntemlerin işe yaramaması durumunda mutlaka bir uzmana başvurmak ve profesyonel destek almak gerekiyor. Uygun ve gereken vakalarda ilaç, nikotin sakızı ve nikotin bandı seçenekleri doktor kontrolünde uygulanabilir. Unutulmamalıdır ki bu bir irade meselesi değil, bir beyin hastalığıdır.”