Kırmızı biber hasadında çifte rekor 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden yapılan derlemeye göre, 2024 yılında kırmızı biber üretimi %20 oranında artarak 2.5 milyon tona ulaştı. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın yaptığı açıklamada, bu artışın nedenleri arasında çiftçilere sağlanan destekler, sulama projeleri ve kaliteli tohum kullanımı olduğu vurgulandı. Özellikle, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında genişletilen modern sulama sistemleri, kırmızı biber üretiminde verimliliği artırdı. GAP Tarımsal Araştırma Merkezi tarafından yapılan çalışmada, daha az su tüketen biber çeşitlerinin geliştirilmesi, üretim maliyetlerinin düşmesine ve çiftçilerin daha fazla ürün elde etmesine olanak tanıdı.

Ziraat Mühendisleri Odası tarafından yapılan bir araştırmaya göre, 2024 yılında kırmızı biberin kilogram başına verimi de rekor seviyeye ulaştı. Araştırma, yeni gübreleme teknikleri ve bitki hastalıklarına karşı geliştirilen biyolojik çözümlerin, hastalık kaynaklı ürün kaybını oranında azalttığını ortaya koydu.

Türkiye, sadece iç pazarda değil, aynı zamanda dış pazarda da kırmızı biberde önemli bir oyuncu haline geldi. Ege İhracatçı Birlikleri’nin verilerine göre, 2024 yılı itibarıyla kırmızı biber ihracatı %30 oranında artarak 1 milyar dolarlık bir hacme ulaştı. Bu rekor seviyedeki ihracat artışı, Türkiye'yi dünyada kırmızı biber üretimi ve ihracatında lider ülkelerden biri haline getirdi.

Başta Almanya, Hollanda, ABD ve Ortadoğu ülkeleri olmak üzere Türkiye'nin kırmızı biberine olan talep hızla artıyor. İhracatta yaşanan bu yükseliş, kırmızı biberin kaliteli üretimi, uygun fiyatlar ve lojistik avantajları sayesinde gerçekleşti. Uluslararası Baharat Ticaret Birliği tarafından yapılan bir değerlendirmede, Türkiye’nin ürettiği kırmızı biberin yüksek aroması, dayanıklılığı ve düşük pestisit seviyeleriyle tercih edildiği belirtildi.

Kırmızı biber üretiminde çifte rekorun elde edilmesinde, 2024 yılı boyunca uygun iklim koşullarının da büyük bir katkısı oldu. Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından yayımlanan iklim raporlarında, bu yılın kırmızı biber üretimi için ideal sıcaklık ve yağış oranlarının görüldüğü belirtiliyor. Özellikle yaz aylarında yaşanan dengeli yağışlar ve sıcaklık, bitkinin daha verimli olmasını sağladı.

Ayrıca, tarımda kullanılan dijital teknolojiler de üretimde verimliliği artırdı. Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü (TAGEM) tarafından yürütülen bir proje kapsamında, akıllı tarım uygulamaları ve sensör teknolojileri kırmızı biber üreticileri arasında yaygınlaştırıldı. Bu teknoloji sayesinde çiftçiler, tarladaki nem oranı, sıcaklık ve toprak kalitesi gibi faktörleri anlık olarak takip ederek sulama ve gübreleme işlemlerini optimize edebildi.

Kırmızı biberde üretim ve ihracat artışını destekleyen bir diğer önemli faktör ise devlet tarafından sağlanan teşvikler oldu. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından kırmızı biber üreticilerine yönelik sunulan düşük faizli kredi imkanları, hibe programları ve eğitim projeleri, çiftçilerin modern tarım tekniklerine erişimini kolaylaştırdı.

2024 yılı kırmızı biber hasadında hem üretim hem de ihracat rakamlarında kırılan çifte rekor, Türkiye'nin bu alandaki potansiyelini bir kez daha gözler önüne serdi. Uzmanlar, kırmızı biber üretiminde sürdürülebilirliği sağlamanın, modern tarım tekniklerinin yaygınlaştırılması ve çevresel faktörlerin dikkate alınmasıyla mümkün olabileceğini vurguluyor. Kırmızı biberin dünya pazarındaki rekabet gücünü koruyabilmesi için bu başarının devam ettirilmesi ve çiftçilere yönelik desteklerin sürdürülmesi gerektiği belirtiliyor.

(Özkan Güngörmez)