Türkiye pazarı için stratejik vizyonda adımlar atılıyor

   Türkiye, teknolojik altyapısını güçlendirmek ve dijital dönüşümü hızlandırmak amacıyla önemli girişimlerde bulunuyor. Özellikle sanayi 4.0’a geçiş sürecinde, yerli üretimi artırma hedefi taşıyan hükümet, Ar-Ge yatırımlarını teşvik eden programlar başlattı. OECD verilerine göre Türkiye’nin Ar-Ge harcamaları 2022 yılında GSYİH’nin %1,09’unu oluştururken, 2024 hedefi %1,5 olarak belirlenmiştir. Türkiye'nin yüksek teknolojili ihracatları da aynı dönemde %5 oranında artış göstermiştir.

Türkiye Yapay Zeka İnisiyatifi (TRAI), yerli yazılımlar ve otonom sistemler geliştirilmesi üzerine yoğunlaşırken, aynı zamanda siber güvenlik ve büyük veri analizine de büyük yatırımlar yapılmaktadır. Bu gelişmeler, Türkiye’nin teknoloji ihracatında önemli bir atılım yapmasına zemin hazırlıyor.

   Yeşil enerji Türkiye’nin stratejik vizyonunun önemli bir ayağını oluşturuyor. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) verilerine göre, Türkiye 2023 yılında yenilenebilir enerji yatırımlarında Avrupa'da 5. sıraya yükseldi. Türkiye, rüzgar ve güneş enerjisi alanında yaptığı yatırımlar sayesinde enerji ithalatına olan bağımlılığını azaltmayı ve enerji arz güvenliğini artırmayı amaçlamaktadır.

Özellikle 2023’te devreye alınan Karapınar Güneş Enerjisi Santrali, Türkiye’nin güneş enerjisi kapasitesine büyük bir katkı sağlamıştır. Uzmanlar, bu santralin tam kapasiteye ulaştığında Türkiye'nin toplam enerji ihtiyacının %5’ini karşılayacağını öngörüyor. Bu gibi projeler, Türkiye’nin Paris İklim Anlaşması’nda verdiği karbon nötr hedeflerine ulaşmasına önemli katkılar sağlayacaktır.

   Türkiye'nin üretim ve ihracat stratejilerinde de ciddi dönüşümler yaşanıyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) yayımladığı verilere göre, Türkiye'nin 2024 ihracat hedefi 300 milyar dolar olarak belirlenmiştir. Otomotiv sektörü, tekstil, makine ve savunma sanayi, Türkiye’nin ihracatını sürükleyen lokomotif sektörler arasında yer alırken, 2023'te özellikle otomotiv sektörü Türkiye'nin en çok ihracat yapan sektörü olmuştur.

Savunma sanayisinde yerli üretim oranı ise %70'e yaklaşmış durumda. Türkiye, insansız hava araçları (İHA) ve zırhlı araçlar gibi stratejik ürünlerde küresel pazarlara ihraç eden önemli bir aktör konumuna gelmiştir. Bu gelişmeler, Türkiye’nin ihracat kompozisyonunu daha katma değerli ürünler yönünde dönüştürmeyi hedefleyen stratejik adımlarla örtüşmektedir.

   Pandemi sonrası hızlanan dijitalleşme süreci, Türkiye pazarında e-ticaretin yükselişini de beraberinde getirdi. 2023 yılında Türkiye’de e-ticaret hacmi %40 oranında büyüyerek 500 milyar TL’yi aşmıştır. Türkiye E-ticaret Raporu verilerine göre, bu büyümenin temelinde dijital altyapı yatırımları, ödeme sistemlerindeki gelişmeler ve artan internet kullanımı yatmaktadır.

Türkiye ayrıca "Yeşil Perakende" (Green Retail) ve sürdürülebilir tüketim modellerine yatırım yaparak, dijital ekonomide çevreci politikaları ön planda tutmaktadır. Türkiye'deki perakende firmaları, çevre dostu ambalaj ve lojistik süreçlerine ağırlık vererek karbon ayak izini azaltmayı hedeflemektedir.

   Türkiye'nin stratejik vizyonuna dair yapılan araştırmalar, ülkenin ekonomik büyüme modelinde önemli bir dönüşüm sürecinde olduğunu ortaya koymaktadır. Deloitte Türkiye’nin 2024 Stratejik Büyüme Raporu’na göre, Türkiye’nin yüksek teknoloji ve yeşil enerji yatırımları, uzun vadede ülkenin küresel ticaretteki konumunu güçlendirecektir. Aynı raporda, Türkiye’nin dijitalleşme ve sürdürülebilirlik alanlarında yaptığı yatırımların, ülkenin ekonomik çeşitliliğini artıracağına ve risklere karşı daha dirençli hale getireceğine dikkat çekilmektedir.

(Ramazan Gültaş)