Yapay zekâ siber güvenlik için kullanılan araçlardan sadece bir tanesi

Yapay zekâ, büyük miktarda veriyi hızlı bir şekilde analiz edebilme ve öğrenme kabiliyeti sayesinde, siber güvenlikte önemli bir yer edinmeye başladı. Özellikle saldırıların daha karmaşık ve sofistike hale geldiği günümüzde, geleneksel güvenlik araçlarının tehditleri tanımlamakta yetersiz kalabildiği görülüyor. AI ise saldırıların izlerini, kalıplarını ve anormallikleri tespit ederek siber güvenlik ekiplerine daha hızlı ve etkili müdahale imkânı sunuyor.

Yapılan bir araştırma, siber güvenlik uzmanlarının %61'inin yapay zekâ tabanlı araçları kullanarak tehditleri tespit ettiğini ve saldırıları önlemekte önemli bir başarı sağladığını gösterdi. Cybersecurity Venturestarafından yayımlanan raporda, yapay zekâ destekli sistemlerin, siber saldırılara karşı daha proaktif bir yaklaşım sergileyerek saldırganların bir adım önüne geçebilme potansiyeline dikkat çekildi.

Yapay zekâ, siber güvenlikte farklı araçlar ve yöntemlerle kullanılıyor. İşte bu araçlardan bazıları:

Tehdit Tespiti ve Anomali Tanıma: AI tabanlı sistemler, normal ağ trafiği ve kullanıcı davranışlarını öğrenerek anormallikleri tespit edebiliyor. Örneğin, bir kullanıcının tipik davranışlarına aykırı bir hareket yaptığında (mesela hiç ziyaret etmediği bir ülkeden giriş yapmaya çalıştığında), yapay zekâ bu durumu otomatik olarak algılayarak bir uyarı verebiliyor. IBM’in geliştirdiği QRadar gibi AI tabanlı araçlar, ağ trafiğinde anormal hareketleri tespit ederek siber tehditlere karşı proaktif önlemler alabiliyor.

Zararlı Yazılım Tespiti: Yapay zekâ, zararlı yazılımları tanımlamada büyük bir başarı gösteriyor. AI tabanlı sistemler, zararlı yazılımların imza bazlı tespitini yapmanın ötesine geçerek, yazılımların davranışlarını analiz ediyor ve öğrenme algoritmaları sayesinde yeni tehditleri hızlıca tanımlayabiliyor. Darktrace gibi firmalar, yapay zekâ kullanarak ağları otomatik olarak izliyor ve gelişmiş tehditlere karşı önceden savunma yapabiliyor.

Saldırıların Otomatik Yanıtlanması: Yapay zekâ, yalnızca tehditleri tespit etmekle kalmayıp aynı zamanda bu saldırılara otomatik olarak yanıt verebiliyor. Örneğin, bir DDoS saldırısı tespit edildiğinde, AI tabanlı sistemler saldırıyı otomatik olarak izole edebiliyor ve gerekli müdahaleleri yapabiliyor. Bu, özellikle büyük ağlarda ve veri merkezlerinde insan müdahalesine gerek kalmadan saldırıları savuşturma imkânı sunuyor.

   2023 yılında yapılan kapsamlı bir çalışma, yapay zekâ ile desteklenen siber güvenlik sistemlerinin, saldırıları manuel sistemlere göre %80 daha hızlı tespit ettiğini ve müdahale süresini %50 oranında azalttığını ortaya koydu. McAfeetarafından yürütülen bu araştırmada, AI tabanlı tehdit tespit sistemlerinin, özellikle kimlik avı (phishing) saldırılarında ve fidye yazılımı (ransomware) tehditlerinde çok daha etkili olduğu belirtildi.

Bunun yanı sıra, Gartner tarafından yayımlanan rapor, yapay zekâ teknolojilerinin 2025 yılına kadar siber güvenlik alanında standart bir uygulama haline geleceğini öngörüyor. Araştırmaya göre, AI tabanlı güvenlik sistemlerinin kullanıldığı kurumlar, siber saldırılara karşı %60 daha az zarar görüyor. Bu bulgular, yapay zekânın siber güvenliğin geleceğinde kilit bir rol oynayacağına işaret ediyor.

   Yapay zekâ her ne kadar siber güvenlik alanında güçlü bir araç olsa da, saldırganlar da bu teknolojiyi kendi avantajlarına kullanabiliyor. 2022’de yapılan bir başka çalışma, yapay zekâ destekli siber saldırıların (AI tabanlı kimlik avı saldırıları veya sahte içerik üretimi gibi) giderek arttığını ortaya koydu. Özellikle derin öğrenme (deep learning) teknolojileriyle güçlendirilmiş saldırılar, güvenlik sistemlerini daha kolay aşabiliyor.

Massachusetts Institute of Technology (MIT) tarafından yapılan bir araştırma, AI tabanlı saldırıların geleneksel saldırılara göre daha az iz bıraktığını ve tespit edilmelerinin zor olduğunu gösteriyor. Bu da, siber güvenlik alanında yapay zekâya dayalı savunma araçlarının geliştirilmesinin ne kadar kritik olduğunun altını çiziyor.

(Sercan Uslubaş)