Türkiye tarihinde seçilmişlerden oluşan ilk meclis 20 Mart 1877’de, 143 yıl önce İstanbul’da toplanmıştı. O Meclisin İstanbul’da çalışmasını İngilizler engelledi. Yönetim işlerinin tümüyle Ankara’da toplanmasını kurgulamışlardı. 11 Eylül 1919 tarihi itibarı ile Anadolu’da bütün yönetim, denetim işleri, ordu adına ve elbette ordunun bir darbesiyle Anadolu ve Rumeli Müdafa-i Hukuk Cemiyeti (A-RMHC) ve onun yönetim kurulu demek olan Temsil Heyeti eline geçmişti.

Padişahın ve İstanbul hükümetinin, Anadolu’da ki etkisi ancak bu cemiyetin onayına ve iznine bağlanmıştı. 22 Ekim 1919’da Temsil Heyeti, Meclisin Anadolu’da bir şehirde toplanması için çok ısrarcı olmuştu. Ancak İstanbul’da ki Ali Rıza Paşa Hükümeti, “Padişah ve hükümet İstanbul’da iken meclisin Anadolu’da bir şehirde toplanması, bölünmüşlük görüntüsü verir, bu doğru olmaz. Bu yüzden Meclis İstanbul’da toplanmalı” diye ısrar ettiğinden, Osmanlı Mebusan Meclisi son kez 12 Ocak 1920’de İstanbul’da toplanmıştı.
İstanbul’da işgalciler, İngilizler ve müttefikleri, İstanbul’da ki Meclisin kapanarak Ankara’ya taşınması için ellerinden gelen her çeşit baskıyı yapmıştı. O baskı için gerekli olan işleri de Temsil Heyeti adına Rauf Bey (Orbay) elinden geldiği kadar yapacağını anılarında (Cehennem Değirmeni) anlatmıştır. Güya İstanbul’daki padişahın müttefiki olan İngilizler, o padişahın otoritesini yok etmek için ellerinden geleni yaparken, karşıymış gibi yaptıkları Temsil Heyetini, bir hükümet şekline ve gücüne ulaştırmak içinde hiçbir şeyi esirgemediler. İngilizlerin, bütün siyasi otoritenin Ankara’da toplanması için yaptıkları düzenlemeleri ise Padişah Vahdettin ve yanındakiler anlamamışlardı. Zaten bunu anlayacak birikimleri, kapasiteleri de yoktu.
İşgal altındaki Osmanlı Mebusan Meclisi, Misak-ı Milli kararını 28 Ocak 1920’de almıştı. İngilizlerin bütün ısrar ve tehditlerine rağmen Misak-ı Milli kararı geri alınmadı, iptal edilmedi. Bunun üzerine 16 Mart 1920’de Meclis binasını işgal eden İngilizler, Rauf Bey ve Albay Kara Vasıf’ı tutuklayıp Malta’ya götürdüler. Olup bitenleri anlamaktan aciz olan Padişah Vahdettin ise Meclise sahip çıkması lazım iken aksine Meclis için fesih kararı almıştı. Padişah seçimleri İttihatçıların kazandığı varsayımı ile Meclis’e zaten tavırlıydı. Meclis’in kapatılmasının ülke için yol açacağı siyasi sonuçları göremediği gibi, kendi otoritesinin de sıfırlanacağını anlayamamıştı. 11 Nisan 1920’de Meclis ikinci başkanına ulaşan Padişah fermanı ile Meclisin feshedildiği, dört ay içinde seçim yapılacağı bildirilmişti. Meclis’in Ankara’ya taşınması hazırlıkları 19 Mart 1920 tarihi itibarı ile hızlandırıldığı ve resmiyete döküldüğü halde padişah ve çevresi bütün bunları görememişti.
Böylece meclisin Ankara’ya taşınması için gerekli olan hazırlıklar tamamlanmıştı. İstanbul’un yeniden bir askeri işgale uğrayacağını, 16 Mart 1920’den birkaç gün önce Fransız ve İtalyan istihbaratları da Temsil Heyeti başkanı Kemal Paşa’ya haber vermişti. Temsil Heyeti 19 Mart 1920’de gönderdiği tebliğler ile Meclis’in Ankara’ya taşınacağını ilan etmişti.
Meclis Ankara’ya taşınırken milletvekillerinin çoğunluğu İstanbul’daki Mebusan meclisinden gelmişti. Bir kısmı da Kemal Paşa ve (A-RMHC) tarafından tayin edilmiş kimselerdi. Meclise ilk önce yeni bir ad (Büyük Millet Meclisi) ve yeni bir başkan seçilmişti. Ancak milletvekillerinin çoğunluğu İstanbul’dan gelmişti. 1924’e kadar meclis, Osmanlı Mebusan Meclisinin iç tüzüğüne göre çalışmıştı. Bu yüzden Ankara’da ki meclisi, İstanbul’dakinden ayrı, yepyeni bir meclis sayma imkanı yoktur.

Meclis Ankara’ya taşındığında duvarına “egemenlik kayıtsız şartsız milletindir” diye yazılmamıştı. Zaten daha sonra öyle yazıldı diye elbette egemenlik milletin olmamıştır. Taşınma törenlerinde meclisin duvarına “Onların (Müminlerin) işleri kendi aralarında danışma iledir” (Şura 42/38) ayeti yazılmıştı. Taşınma törenleri için, hatimlerin okunmasını, buhari şeriflerin okunmasını, minarelerde mahyaların yakılmasını, kurbanlar kesilmesini, milletvekillerinin 23 Nisan 1920 Cuma günü Hacı Bayram Camisinde toplanarak, Cuma namazlarını kılmalarının ardından, Sancağı Şerif ve Hz. Muhammed’in sakalı şeriflerinin arkasında meclis binasına kadar yürüyeceklerini Kemal Paşa, bir tebliğ ile valilere, kolordu komutanlarına duyurmuştur. Ve bu açılış tören aynen uygulanmıştır. Acaba M.S.2020’de bu taşınma törenlerinin tamamını değil, yarısını TBMM Başkanı Mustafa Şentop uygulayabilir mi?
Aslında Mustafa Şentop’tan beklenen, Meclisin Ankara’ya taşınmasının 100. Yıl dönümü, buna karşılık kuruluşunun 143. Yıl dönümü kutlamalarını düzenlemektir. Ama her nedense Mustafa Şentop’ta 1920 öncesini yok saymıştır. Doğrusu bu tutum, bir yanlışın tekrarından başka bir şey değildir. 1920’den önceki meclisleri yok saymak, doğrudan milletin tarihini, seçimlerini, iradesini ve geçmişini yok saymakla eş anlamlıdır. Mustafa Şentop’da yazık edenlerden olmuştur.
Ancak her şey, törenlerin rakamından ibaret değildir. Madem ki Mustafa Şentop’da CHP geleneğine uyarak meclis için 1920’yi başlangıç yapmıştır, o halde 1920’deki açılış törenlerini, tekrar ettirmelidir. Bütün illerde, vali ve kolordu komutanlarının gözetiminde hatimler okutulmalı, Buhari şerifler okutulmalı, camilerde bir hafta boyunca mahyalar yakılmalıdır. 23 Nisan 2020’de bütün Milletvekilleri Ankara’da Hacı Bayram Camisi’nde toplanarak, cemaatle öğle namazı kılmalıdır. Namaz sonrasında, milletvekilleri, ikişerli, üçerli sıralar halinde, önlerinde sancağı şerif ve sakalı şerif olduğu halde, camiden ilk meclis binasına kadar yürümelidir. Orada kesilecek kurbanlardan ve edilecek dualardan sonra meclis binasına girilmelidir. Hiç olmazsa 100. Yıl anısına ve hürmetine bir haftalığına, Şuara 42/38 ayeti yeniden asılmalıdır. Mustafa Şentop bunları yapabilir mi? Çünkü yüz yıl önce bunlar aynen yapılmıştı. Yoksa CHP’nin altı oku için kimse o binada toplanmış değildi.